Imperative sentences in Kazakh grammar are used to provide instructions, make requests, or issue commands. It is a type of sentence that expresses a strong suggestion or order. A significant aspect of these sentences is verb conjugation. Based on the verb ending, it can change the meaning of the sentence drastically. As a part of learning Kazakh language, understanding how to use and form imperative sentences is essential.
Exercise 1: Imperative Sentence Formation
1. “*Бол*” да! (Come)
2. “*Қой*” тауға бармаңдар! (Do not)
3. Бұл жерде “*отыр*”. (Sit)
4. “*Қараңғыз*” тапсырманы жаса! (Do)
5. “*Тыңда*!” Мен саған бір нәрсе айтамын. (Listen)
6. Біздерге “*кел*” шықпайымыз. (Come)
7. “*Жаз*” қағазға. (Write)
8. “‘ “*көр* “‘ кітобы тіркеліп алмаңдар! (Don’t register)
9. “*Көріңіз* ғана бетінде бар. (See)
10. Болмаса, “*кет*”. (Leave)
11. “*Күт*”. Бірақ əдетте айналып жүріңіз. (Wait)
12. Обама “*бар*”. Қазақстанды қалаған. (Will go)
13. “*Қарақшылар*! Немере айта беріңіз немесе тап беріңіз? (Give)
14. “*Қал*”. Оның еңбегі. (Stay)
15. “*Болмаса*!” Сен жаныңа көңіл болар. (If not)
2. “*Қой*” тауға бармаңдар! (Do not)
3. Бұл жерде “*отыр*”. (Sit)
4. “*Қараңғыз*” тапсырманы жаса! (Do)
5. “*Тыңда*!” Мен саған бір нәрсе айтамын. (Listen)
6. Біздерге “*кел*” шықпайымыз. (Come)
7. “*Жаз*” қағазға. (Write)
8. “‘ “*көр* “‘ кітобы тіркеліп алмаңдар! (Don’t register)
9. “*Көріңіз* ғана бетінде бар. (See)
10. Болмаса, “*кет*”. (Leave)
11. “*Күт*”. Бірақ əдетте айналып жүріңіз. (Wait)
12. Обама “*бар*”. Қазақстанды қалаған. (Will go)
13. “*Қарақшылар*! Немере айта беріңіз немесе тап беріңіз? (Give)
14. “*Қал*”. Оның еңбегі. (Stay)
15. “*Болмаса*!” Сен жаныңа көңіл болар. (If not)
Exercise 2: Fill in the Imperative Verb Form
1. Жаныма “*кел*”. (Come)
2. Осы жерде “*көр*”. (See)
3. “*Кейінірек*”. Болмаса суның себебің болады. (Late)
4. “*Аш*”. Мен сендердің жұмысыңызды қойып алып веремін. (Open)
5. “*Жаз*”. Мен саған бір ұсыныс жасарынасыз. (Write)
6. “*Көріңіз*”. Мен ол қызды тұрғаныңыздан көрдім. (See)
7. “*Кел*” бармаң. Маса болмасақ, бұларды қойуп кетсің. (Come)
8. “*Қара*”. Маған бір нәрсе айта ойлаңыз. (Look)
9. “*Тыңда*”. Мен саған аударіп көріңіздерің. (Listen)
10. “*Меңгер*”. Қазақстандағы күйлеріңіз. (Remember)
11. “*Бар*”. Қазақстандағына сыйлықты қылыңыз. (Go)
12. “*Қара*”. Маған саған аю етіп көріңіз. (Watch)
13. “*Болмаса*”. Ақылыңызға болмаңыз. (If not)
14. “*Орында*”. Мен орманды орындаларыңыз. (Perform)
15. “*Өтір*”. Бұларды ашып алуға орындаңыз. (Pass)
2. Осы жерде “*көр*”. (See)
3. “*Кейінірек*”. Болмаса суның себебің болады. (Late)
4. “*Аш*”. Мен сендердің жұмысыңызды қойып алып веремін. (Open)
5. “*Жаз*”. Мен саған бір ұсыныс жасарынасыз. (Write)
6. “*Көріңіз*”. Мен ол қызды тұрғаныңыздан көрдім. (See)
7. “*Кел*” бармаң. Маса болмасақ, бұларды қойуп кетсің. (Come)
8. “*Қара*”. Маған бір нәрсе айта ойлаңыз. (Look)
9. “*Тыңда*”. Мен саған аударіп көріңіздерің. (Listen)
10. “*Меңгер*”. Қазақстандағы күйлеріңіз. (Remember)
11. “*Бар*”. Қазақстандағына сыйлықты қылыңыз. (Go)
12. “*Қара*”. Маған саған аю етіп көріңіз. (Watch)
13. “*Болмаса*”. Ақылыңызға болмаңыз. (If not)
14. “*Орында*”. Мен орманды орындаларыңыз. (Perform)
15. “*Өтір*”. Бұларды ашып алуға орындаңыз. (Pass)