In het Hongaars, net als in veel andere talen, zijn er nuances en verschillen die het begrijpen van werkwoorden soms ingewikkeld kunnen maken. Een goed voorbeeld hiervan is het verschil tussen esik (vallen) en ejti (laten vallen). Hoewel beide werkwoorden met “vallen” te maken hebben, worden ze in verschillende contexten gebruikt en hebben ze verschillende betekenissen. In dit artikel gaan we dieper in op deze twee werkwoorden, hun gebruik en hun betekenis.
Esik – Vallen
Het Hongaars werkwoord esik betekent letterlijk “vallen”. Dit werkwoord wordt gebruikt wanneer iemand of iets vanzelf valt, zonder dat er een externe kracht aan te pas komt. Het is een intransitief werkwoord, wat betekent dat het geen direct object heeft.
Esik
Betekenis: vallen, naar beneden gaan zonder externe kracht.
ล esik le a lรฉpcsลn.
Zij valt van de trap.
Een andere belangrijke context waarin esik wordt gebruikt is wanneer het regent of sneeuwt. In dat geval betekent het “het regent” of “het sneeuwt”.
Esik az esล
Betekenis: het regent.
Ma egรฉsz nap esik az esล.
Vandaag regent het de hele dag.
Vervoeging van Esik
Het werkwoord esik wordt op de volgende manier vervoegd in de tegenwoordige tijd:
รn esem – Ik val
รn esem a fรถldre.
Ik val op de grond.
Te esel – Jij valt
Te esel a vรญzbe.
Jij valt in het water.
ล esik – Hij/zij/het valt
ล esik a szรฉkbลl.
Hij valt van de stoel.
Mi esรผnk – Wij vallen
Mi esรผnk a hรณban.
Wij vallen in de sneeuw.
Ti estek – Jullie vallen
Ti estek a padlรณra.
Jullie vallen op de vloer.
ลk esnek – Zij vallen
ลk esnek le a hegyrลl.
Zij vallen van de berg.
Ejti – Laten vallen
Het werkwoord ejti betekent “laten vallen”. Dit werkwoord wordt gebruikt wanneer iemand iets laat vallen, dus er is een externe kracht bij betrokken. Het is een transitief werkwoord, wat betekent dat het een direct object heeft.
Ejti
Betekenis: laten vallen, iets door eigen toedoen laten vallen.
ล ejti le a kรถnyvet.
Hij laat het boek vallen.
In tegenstelling tot esik, wordt ejti gebruikt wanneer het onderwerp actief betrokken is bij de actie van het laten vallen.
Vervoeging van Ejti
Het werkwoord ejti wordt op de volgende manier vervoegd in de tegenwoordige tijd:
รn ejtem – Ik laat vallen
รn ejtem le a labdรกt.
Ik laat de bal vallen.
Te ejted – Jij laat vallen
Te ejted le a tรกnyรฉrt.
Jij laat het bord vallen.
ล ejti – Hij/zij/het laat vallen
ล ejti le a kulcsot.
Hij laat de sleutel vallen.
Mi ejtjรผk – Wij laten vallen
Mi ejtjรผk le a dobozt.
Wij laten de doos vallen.
Ti ejtitek – Jullie laten vallen
Ti ejtitek le a poharat.
Jullie laten het glas vallen.
ลk ejtik – Zij laten vallen
ลk ejtik le a tรกskรกt.
Zij laten de tas vallen.
Vergelijking en gebruik in zinnen
Nu we de basisbetekenissen en vervoegingen van beide werkwoorden hebben behandeld, laten we eens kijken naar hoe ze in verschillende zinnen worden gebruikt.
Wanneer je wilt zeggen dat iets vanzelf valt, zonder externe invloeden, gebruik je esik.
Esik a hรณ.
Esik a hรณ.
Het sneeuwt.
Als je daarentegen wilt aangeven dat iemand iets actief laat vallen, gebruik je ejti.
ล ejti le a vรกzรกt.
ล ejti le a vรกzรกt.
Hij laat de vaas vallen.
Complexere zinnen
Laten we nu wat complexere zinnen onderzoeken waarin beide werkwoorden voorkomen.
Esik รฉs ejti in dezelfde zin:
ล esik el, mert ejti le a banรกnt.
ล esik el, mert ejti le a banรกnt.
Hij valt omdat hij de banaan laat vallen.
Esik en ejti met verschillende onderwerpen:
A gyerek ejti le a jรกtรฉkot, รฉs a kutya esik el.
A gyerek ejti le a jรกtรฉkot, รฉs a kutya esik el.
Het kind laat het speelgoed vallen en de hond valt.
Idiomatische uitdrukkingen
Er zijn ook idiomatische uitdrukkingen in het Hongaars die gebruik maken van esik of ejti. Hier zijn enkele voorbeelden:
Esik mint a zรกporesล
Betekenis: met bakken uit de lucht vallen.
Esik mint a zรกporesล.
Het giet.
Ejti a tรฉmรกt
Betekenis: een onderwerp laten vallen (niet meer over praten).
Ejti a tรฉmรกt.
Hij laat het onderwerp vallen.
Conclusie
Hoewel esik en ejti beide te maken hebben met vallen, is het belangrijk om het verschil tussen deze twee werkwoorden te begrijpen om ze correct te gebruiken. Esik wordt gebruikt wanneer iets vanzelf valt, terwijl ejti wordt gebruikt wanneer iemand iets actief laat vallen. Door deze nuances te begrijpen, kun je je Hongaars aanzienlijk verbeteren en nauwkeuriger communiceren. Oefen met de voorbeeldzinnen en probeer zelf zinnen te maken om het verschil tussen deze werkwoorden onder de knie te krijgen.