Het leren van een nieuwe taal kan een uitdagende maar verrijkende ervaring zijn. Armeniƫ, met zijn rijke geschiedenis en culturele erfgoed, biedt een schat aan woorden en uitdrukkingen die uniek zijn voor zijn taal. In dit artikel zullen we ons richten op het uitbreiden van je Armeense woordenschat met termen die betrekking hebben op geschiedenis en erfgoed. Door deze woorden te leren, krijg je niet alleen een beter begrip van de taal, maar ook een dieper inzicht in de cultuur en geschiedenis van Armeniƫ.
Geschiedenis
ÕÕ”ÕæÕ“ÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶ (Patmutyun) – Geschiedenis. Dit woord verwijst naar de studie en beschrijving van de gebeurtenissen uit het verleden van een land of volk.
ÕÕ”ÕµÕ”Õ½ÕæÕ”Õ¶Õ« ÕŗÕ”ÕæÕ“ÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶ÕØ Õ·Õ”Õæ Õ°Õ”ÖÕøÖÕ½Õæ Õ§Ö
ÕÕ«Õ¶ (Hin) – Oud. Dit woord wordt gebruikt om iets aan te duiden dat uit een ver verleden komt.
ÕÕ«Õ¶ ŌµÖÖÕ”Õ¶ÕØ Õ·Õ”Õæ Õ£Õ„Õ²Õ„ÖÕ«ÕÆ Õ§ÖÖ
ÕÕ«Õ»Õ¶Õ”Õ¤Õ”ÖÕµÕ”Õ¶ (Midjnadaryan) – Middeleeuws. Dit woord verwijst naar de periode in de geschiedenis die bekend staat als de Middeleeuwen.
ÕÕ«Õ»Õ¶Õ”Õ¤Õ”ÖÕµÕ”Õ¶ Õ”Õ“ÖÕøÖÕ¶Õ„ÖÕØ Õ·Õ”Õæ Õ°Õ„ÕæÕ”ÖÖÖÕ«Ö Õ„Õ¶Ö
ŌæÕ”ÕµÕ½ÖÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶ (Kaysrutjun) – Keizerrijk. Dit woord verwijst naar een groot, meestal multinationaal rijk dat wordt geregeerd door een keizer.
ÕÕ¼ÕøÕ“Õ„Õ”ÕÆÕ”Õ¶ ÕÆÕ”ÕµÕ½ÖÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶ÕØ Õ“Õ„Õ® Õ”Õ¦Õ¤Õ„ÖÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶ Õ§ ÕøÖÕ¶Õ„ÖÕ„Õ¬ Õ”Õ·ÕÕ”ÖÕ°ÕøÖÕ“Ö
ÕÕ„Õ²Õ”ÖÕøÕÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶ (Heghapokhutjun) – Revolutie. Dit woord betekent een plotselinge, radicale en vaak gewelddadige verandering in een samenleving of politiek systeem.
ÕÕ”ÕµÕøÖ Õ°Õ„Õ²Õ”ÖÕøÕÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶ÕØ Õ“Õ„Õ® Õ¶Õ·Õ”Õ¶Õ”ÕÆÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶ Õ§ ÕøÖÕ¶Õ„ÖÕ„Õ¬Ö
Erfgoed
ŌŗÕ”Õ¼Õ”Õ¶Õ£ÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶ (Jarangutjun) – Erfgoed. Dit woord verwijst naar tradities, cultuur en monumenten die van generatie op generatie worden doorgegeven.
ÕÕ”ÕµÕÆÕ”ÕÆÕ”Õ¶ ÕŖÕ”Õ¼Õ”Õ¶Õ£ÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶ÕØ Õ·Õ”Õæ Õ°Õ”ÖÕøÖÕ½Õæ Õ§Ö
ÕÕ·Õ”ÕÆÕøÖÕµÕ© (Mshakuyt) – Cultuur. Dit woord omvat de gewoonten, kunst, sociale instellingen en prestaties van een bepaald volk of sociale groep.
ÕÕ”ÕµÕÆÕ”ÕÆÕ”Õ¶ Õ“Õ·Õ”ÕÆÕøÖÕµÕ©ÕØ Õ·Õ”Õæ Õ°Õ„ÕæÕ”ÖÖÖÕ«Ö Õ§Ö
Ō±ÖÕ±Õ”Õ¶ (Ardzan) – Standbeeld. Een beeldhouwwerk dat een persoon of gebeurtenis uit de geschiedenis herdenkt.
ŌµÖÖÕ”Õ¶Õ« ÕÆÕ„Õ¶ÕæÖÕøÕ¶ÕøÖÕ“ ÕÆÕ”Õ¶Õ£Õ¶Õ”Õ® Õ§ Õ“Õ« Õ°Õ”ÕµÕæÕ¶Õ« Õ”ÖÕ±Õ”Õ¶Ö
ÕÕ”ÕæÕ„Õ¶Õ”Õ¤Õ”ÖÕ”Õ¶ (Matenadaran) – Bibliotheek. Specifiek verwijst dit woord naar de beroemde bibliotheek in ArmeniĆ« die oude manuscripten en documenten bewaart.
ÕÕ”ÕæÕ„Õ¶Õ”Õ¤Õ”ÖÕ”Õ¶Õ« Õ°Õ”Õ¾Õ”ÖÕ”Õ®ÕøÖÕ¶ Õ·Õ”Õæ Õ”ÖÕŖÕ„ÖÕ”Õ¾ÕøÖ Õ§Ö
ÕÕ”Õ³Õ”Ö (Tachar) – Tempel. Een gebouw gewijd aan religieuze of spirituele activiteiten.
Ō³Õ”Õ¼Õ¶ÕøÖ ÕæÕ”Õ³Õ”ÖÕØ Õ°Õ”ÕµÕæÕ¶Õ« Õ§ Õ«Ö Õ£Õ„Õ²Õ„ÖÕÆÕøÖÕ©ÕµÕ”Õ“Õ¢Ö
Historische Gebeurtenissen en Plaatsen
Ō³Õ”ÖÕ„Õ£Õ«Õ¶ ÕÕŖÕ¤Õ„Õ° (Garegin Nzhdeh) – Een prominente Armeense militaire leider en nationale held.
Ō³Õ”ÖÕ„Õ£Õ«Õ¶ ÕÕŖÕ¤Õ„Õ°ÕØ Õ“Õ„Õ® Õ”Õ¦Õ¤Õ„ÖÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶ Õ§ ÕøÖÕ¶Õ„ÖÕ„Õ¬ ÕÕ”ÕµÕ”Õ½ÕæÕ”Õ¶Õ« ÕŗÕ”ÕæÕ“ÕøÖÕ©ÕµÕ”Õ¶ Õ¾ÖÕ”Ö
ÕÕ”ÖÕ¤Õ”ÖÕ”ÕŗÕ”Õæ (Sardarapat) – Een belangrijke slag tijdens de Armeense Onafhankelijkheidsoorlog.
ÕÕ”ÖÕ¤Õ”ÖÕ”ÕŗÕ”ÕæÕ« Õ³Õ”ÕÆÕ”ÕæÕ”Õ“Õ”ÖÕæÕØ Õ¾Õ³Õ¼Õ”ÕÆÕ”Õ¶ Õ§Ö ÕÕ”ÕµÕ”Õ½ÕæÕ”Õ¶Õ« Õ°Õ”Õ“Õ”ÖÖ
Ō±Õ¶Õ« (Ani) – Een oude stad die ooit de hoofdstad was van het middeleeuwse Armeense koninkrijk.
Ō±Õ¶Õ«Õ¶ Õ°Õ”ÕµÕæÕ¶Õ« Õ§ ÕøÖÕŗÕ„Õ½ Ā«Õ°Õ”Õ¦Õ”Ö ÕøÖ Õ“Õ« Õ„ÕÆÕ„Õ²Õ„ÖÕ«Õ¶Õ„ÖÕ« ÖÕ”Õ²Õ”ÖĀ»Ö
Ō¶Õ¾Õ”ÖÕ©Õ¶ÕøÖ (Zvartnots) – Een oude kathedraal in ArmeniĆ«, nu een UNESCO-werelderfgoedlocatie.
Ō¶Õ¾Õ”ÖÕ©Õ¶ÕøÖÕØ Õ°Õ”ÕµÕæÕ¶Õ« Õ§ Õ«Ö Õ³Õ”ÖÕæÕ”ÖÕ”ÕŗÕ„ÕæÕøÖÕ©ÕµÕ”Õ“Õ¢Ö
Ō·Õ»Õ“Õ«Õ”Õ®Õ«Õ¶ (Ejmiatsin) – Een heilige stad en het spirituele centrum van de Armeense Apostolische Kerk.
Ō·Õ»Õ“Õ«Õ”Õ®Õ«Õ¶ÕØ ÕÆÕ”ÖÖÕøÖ Õ¤Õ„Ö ÕøÖÕ¶Õ« Õ°Õ”ÕµÕÆÕ”ÕÆÕ”Õ¶ ÖÖÕ«Õ½ÕæÕøÕ¶Õ„ÕøÖÕ©ÕµÕ”Õ¶ Õ“Õ„Õ»Ö
Cultureel Erfgoed
Ō½Õ”Õ¹ÖÕ”Ö (Khachkar) – Een gebeeldhouwde, kruisvormige steen die typisch is voor ArmeniĆ«.
ÕÕ”ÕµÕ”Õ½ÕæÕ”Õ¶Õ« ÕÕ”Õ¹ÖÕ”ÖÕ„ÖÕØ Õ°Õ”ÕµÕæÕ¶Õ« Õ„Õ¶ Õ«ÖÕ„Õ¶Ö Õ“Õ”Õ¶ÖÕ”Õ¶ÕÆÕ”ÖÕ¶Õ„ÖÕøÕ¾Ö
ÕÕ”ÖÕ”Õ¢Õ”Õ² (Gharabagh) – Ook bekend als Nagorno-Karabach, een historisch en cultureel belangrijke regio.
ÕÕ”ÖÕ”Õ¢Õ”Õ²Õ« Õ“Õ·Õ”ÕÆÕøÖÕµÕ©ÕØ Õ·Õ”Õæ Õ°Õ”ÖÕøÖÕ½Õæ Õ§Ö
Ō“ÕøÖÕ¤ÕøÖÕÆ (Duduk) – Een traditioneel Armeens blaasinstrument gemaakt van abrikozenhout.
Ō“ÕøÖÕ¤ÕøÖÕÆÕ« Õ°Õ¶Õ¹ÕµÕøÖÕ¶Õ¶Õ„ÖÕØ Õ·Õ”Õæ Õ£Õ„Õ²Õ„ÖÕ«ÕÆ Õ„Õ¶Ö
Ō±ÖÕ”ÖÕ”Õæ (Ararat) – Een iconische berg die een belangrijke plaats inneemt in de Armeense mythologie en geschiedenis.
Ō±ÖÕ”ÖÕ”ÕæÕØ ÕÕ”ÕµÕ”Õ½ÕæÕ”Õ¶Õ« ÕÕøÖÕ°ÖÕ¤Õ”Õ¶Õ«Õ·Õ¶ Õ§Ö
ÕÕøÕ¬Õ“Õ” (Tolma) – Een traditioneel Armeens gerecht bestaande uit gevulde wijnbladeren.
ÕÕøÕ¬Õ“Õ”Õ¶ Õ·Õ”Õæ Õ°Õ”Õ“Õ„Õ² Õ§ Ö Õ°Õ”ÕµÕæÕ¶Õ« Õ§ ÕÕ”ÕµÕ”Õ½ÕæÕ”Õ¶ÕøÖÕ“Ö
Tradities en Feesten
ÕÕ”ÖÕ¤Õ”Õ¾Õ”Õ¼ (Vardavar) – Een traditioneel Armeens feest waarbij mensen water over elkaar heen gooien.
ÕÕ”ÖÕ¤Õ”Õ¾Õ”Õ¼Õ« ÕæÕøÕ¶Õ«Õ¶ Õ“Õ”ÖÕ¤Õ«ÕÆ ÕøÖÖÕ”Õ Õ„Õ¶ Ö Õ»ÖÕøÕ¾ ÕÕ”Õ²ÕøÖÕ“ Õ„Õ¶Ö
ÕÖÕ¶Õ¤Õ„Õ¦ (Trndez) – Een traditioneel Armeens vuurfeest dat de komst van de lente viert.
ÕÖÕ¶Õ¤Õ„Õ¦Õ« ÕæÕøÕ¶Õ«Õ¶ Õ“Õ”ÖÕ¤Õ«ÕÆ ÕÆÖÕ”ÕÆÕ« Õ·ÕøÖÖÕ» ÕŗÕ”ÖÕøÖÕ“ Õ„Õ¶Ö
Ō½ÕøÖÕøÕ¾Õ”Õ® (Khorovats) – Armeense barbecue, een populair gerecht tijdens feesten en bijeenkomsten.
Ō½ÕøÖÕøÕ¾Õ”Õ®ÕØ Õ“Õ«Õ·Õæ ÕŗÕ”ÕæÖÕ”Õ½ÕæÕ¾ÕøÖÕ“ Õ§ ÕæÕøÕ¶Õ”ÕÆÕ”ÕæÕ”ÖÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶Õ¶Õ„ÖÕ« ÕŖÕ”Õ“Õ”Õ¶Õ”ÕÆÖ
Ō½Õ”Õ¹Õ¾Õ„ÖÕ”Ö (Khachverats) – Het feest van de Heilige Kruisverheffing, een belangrijke religieuze viering in ArmeniĆ«.
Ō½Õ”Õ¹Õ¾Õ„ÖÕ”ÖÕØ Õ“Õ„Õ® Õ°Õ”Õ¶Õ¤Õ«Õ½Õ”Õ¾ÕøÖÕøÖÕ©ÕµÕ”Õ“Õ¢ Õ¶Õ·Õ¾ÕøÖÕ“ Õ§ ÕÕ”ÕµÕ”Õ½ÕæÕ”Õ¶ÕøÖÕ“Ö
ÕÕ”ÖÕ½Õ”Õ¶Õ«Ö (Harsaniq) – Huwelijk. Dit woord verwijst naar de ceremonie en festiviteiten die gepaard gaan met het huwelijk.
ÕÕ”ÕµÕÆÕ”ÕÆÕ”Õ¶ Õ°Õ”ÖÕ½Õ”Õ¶Õ«ÖÕØ Õ¬Õ« Õ§ Õ”Õ¾Õ”Õ¶Õ¤ÕøÖÕµÕ©Õ¶Õ„ÖÕøÕ¾Ö
Personages en Mythen
ÕÕ”ÕµÕÆ (Hayk) – De legendarische voorvader van de ArmeniĆ«rs, vaak vergeleken met de Bijbelse Noach.
ÕÕ”ÕµÕÆÕØ Õ°Õ”Õ“Õ”ÖÕ¾ÕøÖÕ“ Õ§ Õ°Õ”Õµ ÕŖÕøÕ²ÕøÕ¾ÖÕ¤Õ« Õ¶Õ”ÕÕ”Õ°Õ”ÕµÖÖ
Ō±ÖÕ” Ō³Õ„Õ²Õ„ÖÕ«ÕÆ (Ara Geghetsik) – Een legendarische Armeense koning bekend om zijn schoonheid.
Ō±ÖÕ” Ō³Õ„Õ²Õ„ÖÕ«ÕÆÕ« Õ“Õ”Õ½Õ«Õ¶ ÕŗÕ”ÕæÕ“ÕøÖÕ©ÕµÕøÖÕ¶Õ¶Õ„ÖÕØ Õ·Õ”Õæ Õ°Õ”ÕµÕæÕ¶Õ« Õ„Õ¶Ö
ÕÕ”Õ½ÕøÖÕ¶ÖÕ« Ō“Õ”Õ¾Õ«Õ© (Sasuntsi Davit) – Een epische held uit de Armeense literatuur, vergelijkbaar met Robin Hood.
ÕÕ”Õ½ÕøÖÕ¶ÖÕ« Ō“Õ”Õ¾Õ«Õ©ÕØ Õ“Õ«Õ·Õæ ÕŗÕ”ÕµÖÕ”ÖÕøÖÕ“ Õ§Ö Õ”ÖÕ¤Õ”ÖÕøÖÕ©ÕµÕ”Õ¶ Õ°Õ”Õ“Õ”ÖÖ
Ō±Õ¶Õ”Õ°Õ«Õæ (Anahit) – De Armeense godin van de vruchtbaarheid en gezondheid.
Ō±Õ¶Õ”Õ°Õ«ÕæÕØ ÕŗÕ”Õ·ÕæÕ¾ÕøÖÕ“ Õ§Ö ÕøÖÕŗÕ„Õ½ Õ“Õ”ÕµÖÕøÖÕ©ÕµÕ”Õ¶ Ö Õ½Õ«ÖÕø Õ”Õ½ÕæÕ¾Õ”Õ®ÕøÖÕ°Õ«Ö
Ō±ÖÕ£Õ«Õ·ÕæÕ« (Argishti) – Een koning van Urartu die bekend staat om zijn veroveringen en bouwprojecten.
Ō±ÖÕ£Õ«Õ·ÕæÕ«Õ« ÕŖÕ”Õ“Õ”Õ¶Õ”ÕÆÕ”Õ·ÖÕ»Õ”Õ¶ÕøÖÕ“ ÕÕ”ÕµÕ”Õ½ÕæÕ”Õ¶ÕØ Õ·Õ”Õæ Õ°Õ¦ÕøÖ Õ§ÖÖ
Door deze woorden te leren, zul je niet alleen je Armeense woordenschat uitbreiden, maar ook een dieper begrip krijgen van de rijke geschiedenis en cultuur van ArmeniĆ«. Of je nu geĆÆnteresseerd bent in de oudheid, middeleeuwen, of moderne geschiedenis, deze vocabulaire zal je helpen om de Armeense cultuur beter te begrijpen en waarderen.
