Tijd is een essentieel concept in elke taal, en de Armeense taal vormt daarop geen uitzondering. Voor Nederlandse taalstudenten die Armeens willen leren, is het begrijpen en gebruiken van tijdgerelateerde woordenschat een cruciale stap. In dit artikel bespreken we de belangrijkste termen en uitdrukkingen die verband houden met tijd in de Armeense taal. We zullen ook enkele nuttige zinnen en contexten geven waarin deze woorden worden gebruikt. Laten we beginnen met de basis en dan overgaan naar meer geavanceerde concepten.

Basiswoordenschat

In het Armeens zijn er enkele basistermen die je zeker moet kennen om over tijd te kunnen praten. Hier zijn een paar van de belangrijkste:

– Ժամ (zham): Uur
– րոպե (rope): Minuut
– վայրկյան (vayrkyan): Seconde
– օր (or): Dag
– շաբաթ (shabat): Week
– ամիս (amis): Maand
– տարի (tari): Jaar

Voorbeelden van Zinnen

Laten we nu enkele zinnen bekijken waarin deze woorden worden gebruikt:

1. Այն տևեց մեկ ժամ։ (Ayn tevec mek zham.) – Het duurde één uur.
2. Մենք սպասեցինք տաս րոպե։ (Menk spasetsink tas rope.) – We wachtten tien minuten.
3. Նա եկավ վերջին վայրկյան-ին։ (Na yekav verjin vayrkyan-in.) – Hij kwam op het laatste moment.
4. Այսօր շատ գործ ունեմ։ (Aysor shat gorts unem.) – Ik heb vandaag veel te doen.
5. Մենք հանդիպում ունենք հաջորդ շաբաթ-ին։ (Menk handipum unenk hajord shabat-in.) – We hebben volgende week een vergadering.
6. Նա գնաց մեկ ամիս առաջ։ (Na gnats mek amis araj.) – Hij vertrok een maand geleden.
7. Ես ապրում եմ այստեղ երեք տարի։ (Yes aprum em aystegh yerek tari.) – Ik woon hier al drie jaar.

Dagdelen en Dagen van de Week

Het kennen van de dagdelen en dagen van de week is ook essentieel in elke taal. Hier zijn de Armeense termen:

– առավոտ (aravot): Ochtend
– կեսօր (kesor): Middag
– երեկո (yereko): Avond
– գիշեր (gisher): Nacht

Dagen van de week:

– Երկուշաբթի (Yerkushabti): Maandag
– Երեքշաբթի (Yerekshabti): Dinsdag
– Չորեքշաբթի (Chorekshabti): Woensdag
– Հինգշաբթի (Hingshabti): Donderdag
– Ուրբաթ (Urbat): Vrijdag
– Շաբաթ (Shabat): Zaterdag
– Կիրակի (Kiraki): Zondag

Voorbeelden van Zinnen

1. Ես առավոտյան վազում եմ։ (Yes aravotyan vazum em.) – Ik ren ’s ochtends.
2. Մենք կճաշենք կեսօրին։ (Menk kchashekn kesorin.) – We zullen lunchen in de middag.
3. Նա եկել է երեկոյան։ (Na yekel e yerekojan.) – Hij kwam ’s avonds.
4. Գիշերը ես սիրում եմ կարդալ։ (Gisherë yes sirum em kardal.) – Ik lees graag ’s nachts.
5. Երկուշաբթի ես գնում եմ աշխատանքի։ (Yerkushabti yes gnum em ashkhatanqi.) – Ik ga maandag naar mijn werk.
6. Մենք կհանդիպենք երեքշաբթի։ (Menk khantipenk yerekshabti.) – We zullen elkaar dinsdag ontmoeten.

Seizoenen en Maanden

Seizoenen en maanden zijn ook een belangrijk onderdeel van tijdgerelateerde woordenschat. Hier zijn de Armeense termen:

Seizoenen:

– գարուն (garun): Lente
– ամառ (amar): Zomer
– աշուն (ashun): Herfst
– ձմեռ (dzmer): Winter

Maanden van het jaar:

– Հունվար (Hoonvar): Januari
– Փետրվար (Phetrvar): Februari
– Մարտ (Mart): Maart
– Ապրիլ (April): April
– Մայիս (Mayis): Mei
– Հունիս (Hoonis): Juni
– Հուլիս (Hoolis): Juli
– Օգոստոս (Ogostos): Augustus
– Սեպտեմբեր (September): September
– Հոկտեմբեր (Hoktember): Oktober
– Նոյեմբեր (Noyember): November
– Դեկտեմբեր (Dektember): December

Voorbeelden van Zinnen

1. Գարունը իմ սիրած եղանակն է։ (Garunë im sirats yeghanakn e.) – Lente is mijn favoriete seizoen.
2. Ամռանը մենք հաճախ ծով ենք գնում։ (Amranë menk hachakh tsov enk gnum.) – In de zomer gaan we vaak naar de zee.
3. Աշնանը եղանակը փոխվում է։ (Ashnanë yeghanakn pokhvum e.) – In de herfst verandert het weer.
4. Ձմռանը շատ ցուրտ է։ (Dzmrënë shat tsurt e.) – In de winter is het erg koud.
5. Մենք կհանդիպենք հունվարին։ (Menk khantipenk hoonvarin.) – We zullen elkaar in januari ontmoeten.
6. Նա ծնվել է ապրիլին։ (Na tsnvel e aprilin.) – Hij is in april geboren.

Specifieke Tijdsuitdrukkingen

Er zijn ook enkele specifieke uitdrukkingen die je kunt gebruiken om over tijd te praten. Hier zijn een paar van de belangrijkste:

– Երեկ (yerek): Gisteren
– Այսօր (aysor): Vandaag
– Վաղը (vaghë): Morgen
– Հիմա (hima): Nu
– Հետո (heto): Later
– Նախկինում (nakhkinum): Vroeger
– Հաճախ (hachakh): Vaak
– Երբեք (yerpek): Nooit

Voorbeelden van Zinnen

1. Նա եկել է երեկ։ (Na yekel e yerek.) – Hij kwam gisteren.
2. Այսօր ես շատ զբաղված եմ։ (Aysor yes shat zbaghvats em.) – Vandaag ben ik erg druk.
3. Վաղը մենք կմեկնենք։ (Vaghë menk kmeknenk.) – Morgen vertrekken we.
4. Հիմա ես չեմ կարող։ (Hima yes chem karogh.) – Nu kan ik niet.
5. Նա կգա հետո։ (Na kga heto.) – Hij komt later.
6. Նախկինում ամեն ինչ այլ էր։ (Nakhkinum amen inch ayl er.) – Vroeger was alles anders.
7. Ես հաճախ գնում եմ այնտեղ։ (Yes hachakh gnum em aydtegh.) – Ik ga daar vaak heen.
8. Ես երբեք չեմ մոռանա։ (Yes yerpek chem morranaa.) – Ik zal het nooit vergeten.

Tijdsaanduidingen en Vraagwoorden

Een van de belangrijkste aspecten van het leren van tijdgerelateerde woordenschat is het kunnen stellen van vragen en het geven van antwoorden. Hier zijn enkele vraagwoorden en tijdsaanduidingen die je zult moeten gebruiken:

– Երբ (yerb): Wanneer
– Ինչ ժամի (inch zham-i): Hoe laat
– Քանի ժամ (kani zham): Hoeveel uur
– Որքան ժամանակ (vorkan zhamanak): Hoe lang
– Ժամանակին (zhamanakin): Op tijd
– Անցյալ (antsyal): Verleden
– Ապագա (apaga): Toekomst

Voorbeelden van Zinnen

1. Երբ ես կարող եմ գալ։ (Yerb yes karogh em gal.) – Wanneer kan ik komen?
2. Ինչ ժամի է հանդիպումը։ (Inch zham-i e handipumë.) – Hoe laat is de vergadering?
3. Քանի ժամ է դա տևելու։ (Kani zham e da teveloo.) – Hoeveel uur gaat dat duren?
4. Որքան ժամանակ ունենք։ (Vorkan zhamanak unenk.) – Hoe lang hebben we?
5. Նա միշտ ժամանակին է։ (Na misht zhamanakin e.) – Hij is altijd op tijd.
6. Անցյալ տարի մենք գնացինք Փարիզ։ (Antsyal tari menk gnatsink Pariz.) – Vorig jaar gingen we naar Parijs.
7. Ապագայում ես ուզում եմ բժիշկ դառնալ։ (Apagayoomeen yes uzum em bzhishk dardnal.) – In de toekomst wil ik dokter worden.

Geavanceerde Concepten

Wanneer je eenmaal de basis onder de knie hebt, kun je verder gaan met meer geavanceerde concepten zoals het uitdrukken van frequentie en duur. Hier zijn enkele termen en zinnen die je kunt gebruiken:

– Հաճախ (hachakh): Vaak
– Երբեմն (yerbemen): Soms
– Հազվադեպ (hazvadep): Zelden
– Միշտ (misht): Altijd
– Երկար (yerkar): Lang
– Կարճ (kartch): Kort

Voorbeelden van Zinnen

1. Ես հաճախ գնում եմ այնտեղ։ (Yes hachakh gnum em aydtegh.) – Ik ga daar vaak heen.
2. Մենք երբեմն հանդիպում ենք։ (Menk yerbemen handipum enk.) – We ontmoeten elkaar soms.
3. Նա հազվադեպ է գալիս։ (Na hazvadep e galis.) – Hij komt zelden.
4. Ես միշտ ժամանակին եմ։ (Yes misht zhamanakin em.) – Ik ben altijd op tijd.
5. Դասը երկար տևեց։ (Dase yerkar tevec.) – De les duurde lang.
6. Մեր հանդիպումը կարճ էր։ (Mer handipumë kartch er.) – Onze ontmoeting was kort.

Conclusie

Het leren van tijdgerelateerde woordenschat in de Armeense taal kan een uitdagende maar lonende ervaring zijn. Door de basiswoorden, dagdelen, dagen van de week, seizoenen, maanden, specifieke tijdsuitdrukkingen, vraagwoorden, en meer geavanceerde concepten te leren, zul je in staat zijn om effectief te communiceren over tijd in het Armeens. Onthoud dat consistentie en oefening de sleutels zijn tot succes in elke taal. Veel succes met je taalleerreis!