Het leren van een nieuwe taal brengt vaak unieke uitdagingen met zich mee, vooral als het gaat om specifieke woordenschat zoals die in de politiek en het recht. Vandaag zullen we ons richten op de politieke en juridische woordenschat in het Nepalees. Deze gids zal je helpen om belangrijke termen te begrijpen en correct te gebruiken in verschillende contexten.
Politieke woordenschat
राजनीति (raajniti) – Politiek
Politiek verwijst naar de processen en activiteiten die verband houden met het besturen van een land of gebied, vooral met betrekking tot beleidsvorming, wetten, en de uitoefening van macht.
नेपालमा राजनीति धेरै जटिल छ।
सरकार (sarkaar) – Regering
De regering is het systeem of de groep mensen die een gemeenschap of eenheid bestuurt, vaak een staat.
नेपालको सरकारले नयाँ नीति लागू गर्यो।
संसद (sansad) – Parlement
Het parlement is een wetgevend orgaan van de regering dat wetten maakt, wijzigt en intrekt.
संसदमा आज नयाँ कानुन पारित भयो।
राष्ट्रपति (raashtrapati) – President
De president is het staatshoofd in veel republieken, vaak met ceremoniële of uitvoerende rollen.
नेपालको राष्ट्रपति महिलाहरूको अधिकारको पक्षमा बोल्नुहुन्छ।
प्रधानमन्त्री (pradhaanmantri) – Premier
De premier is het hoofd van de regering in veel landen, verantwoordelijk voor het leiden van het kabinet en het uitvoeren van het beleid.
प्रधानमन्त्रीले संसदमा भाषण दिनुभयो।
चुनाव (chunaav) – Verkiezing
Een verkiezing is een formeel proces waarbij kiezers een keuze maken uit kandidaten voor een openbare functie.
अर्को चुनाव अर्को वर्ष हुनेछ।
राज्य (rajya) – Staat
Een staat is een georganiseerde gemeenschap onder een regering, vaak met soevereiniteit over een specifiek territorium.
नेपाल एक लोकतान्त्रिक राज्य हो।
दल (dal) – Partij
Een partij is een georganiseerde groep mensen met gemeenschappelijke politieke doelen en idealen.
त्यो दलले नयाँ नीति प्रस्ताव गर्यो।
Juridische woordenschat
कानुन (kaanun) – Wet
Een wet is een systeem van regels dat door een land of gemeenschap wordt opgelegd om het gedrag van zijn leden te reguleren.
नयाँ कानुनले धेरै परिवर्तन ल्यायो।
अदालत (adaalat) – Rechtbank
Een rechtbank is een instelling waar juridische geschillen worden opgelost en recht wordt gesproken.
अदालतमा आज ठूलो मुद्दा चल्दैछ।
वकिल (wakil) – Advocaat
Een advocaat is een juridische professional die advies geeft, vertegenwoordigt en verdedigt in juridische zaken.
वकिलले मुद्दाको पक्षमा बलियो तर्क प्रस्तुत गरे।
जज (jaj) – Rechter
Een rechter is een publieke functionaris die gerechtelijke functies uitvoert, zoals het hoorzitten van rechtszaken en het geven van uitspraken.
जजले अपराधीलाई दोषी ठहराए।
मुद्दा (muddaa) – Zaak
Een zaak is een juridische kwestie die wordt behandeld in een rechtbank.
यो मुद्दा धेरै समयदेखि अदालतमा छ।
संविधान (samvidhaan) – Grondwet
De grondwet is de fundamentele wet van een land die de basisprincipes en wetten vastlegt.
नेपालको संविधान २०७२ मा जारी भयो।
अधिकार (adhikaar) – Recht
Een recht is een voorrecht of vrijheid die wettelijk wordt erkend en beschermd.
सबै नागरिकहरूको समान अधिकार छ।
जेल (jel) – Gevangenis
Een gevangenis is een instelling waar mensen worden vastgehouden als straf voor een misdrijf of tijdens hun proces.
अपराधीलाई जेलमा राखिएको छ।
Meer specifieke termen
लोकतन्त्र (loktantra) – Democratie
Democratie is een systeem van regering waarbij de burgers de macht uitoefenen door middel van vrije en eerlijke verkiezingen.
नेपाल एक लोकतान्त्रिक देश हो।
अधिनायकत्व (adhinaayaktwa) – Dictatuur
Dictatuur is een regeringssysteem waarin één persoon of een kleine groep absolute macht heeft zonder constitutionele beperkingen.
अधिनायकत्वले नागरिक अधिकारलाई दबाउँछ।
संविधानसभा (samvidhaansabha) – Grondwetgevende Vergadering
Een grondwetgevende vergadering is een speciaal gekozen orgaan dat verantwoordelijk is voor het opstellen of wijzigen van een grondwet.
संविधानसभा नयाँ संविधान लेख्दैछ।
संघीयता (sangheeyata) – Federalisme
Federalisme is een bestuursvorm waarbij de macht wordt verdeeld tussen een centrale regering en verschillende deelstaten of provincies.
नेपालमा संघीयता अपनाइएको छ।
सत्ता (satta) – Macht
Macht verwijst naar de capaciteit of het vermogen om gedrag van mensen of de loop van gebeurtenissen te beïnvloeden.
सत्ताको दुरुपयोगले धेरै समस्या ल्याउँछ।
न्याय (nyaaya) – Gerechtigheid
Gerechtigheid is het principe van morele juistheid, gebaseerd op ethiek, rationaliteit, wet, natuurlijk recht, religie of billijkheid.
सबैलाई न्याय मिल्नुपर्छ।
अपराध (aparaadh) – Misdaad
Een misdaad is een handeling die in strijd is met de wet en strafbaar is.
अपराधको अनुसन्धान भइरहेको छ।
दण्ड (danda) – Straf
Een straf is een sanctie die wordt opgelegd voor een misdrijf of overtreding.
अपराधीलाई कडा दण्ड दिइयो।
प्रहरी (prahari) – Politie
De politie is een georganiseerde civiele kracht die verantwoordelijk is voor het handhaven van de wet, het beschermen van eigendommen, en het voorkomen en opsporen van misdaad.
प्रहरीले अपराधीलाई पक्राउ गर्यो।
अधिवक्ता (adhivakta) – Pleitbezorger
Een pleitbezorger is iemand die publiekelijk ondersteuning geeft aan een bepaalde zaak of beleid.
अधिवक्ता मानव अधिकारको पक्षमा बोल्छन्।
संविधान संशोधन (samvidhaan sanshodhan) – Grondwetswijziging
Een grondwetswijziging is een formele verandering of toevoeging aan de grondwet van een land.
संविधान संशोधनको प्रस्ताव संसदमा पेश गरियो।
Het begrijpen en gebruiken van deze woorden in de juiste context kan je helpen om een beter inzicht te krijgen in de politieke en juridische systemen van Nepal. Of je nu een student bent die Nepalees leert of een professional die met Nepalese partners werkt, deze gids biedt je een solide basis. Blijf oefenen en probeer deze woorden in je dagelijkse gesprekken te integreren voor een betere beheersing van de taal.
