Armenian opiskelu voi olla palkitsevaa ja hyödyllistä, erityisesti jos olet kiinnostunut poliittisista ja kansalaisasioista. Armenian kielessä on monia erityisiä termejä, jotka auttavat ymmärtämään paremmin maan poliittisia ja yhteiskunnallisia rakenteita. Tässä artikkelissa tutustumme tärkeimpiin poliittisiin ja kansalaissanastoihin armenian kielellä.

Poliittinen sanasto

Նախագահ (nakhagah)
Presidentti. Tämä sana viittaa valtion tai organisaation korkeimpaan johtajaan.
Նախագահը ելույթ ունեցավ ժողովում։

Կառավարություն (karavarut’yun)
Hallitus. Tämä sana tarkoittaa ryhmää henkilöitä, jotka johtavat valtiota ja tekevät päätöksiä sen puolesta.
Կառավարությունը նոր օրենք է ընդունել։

Խորհրդարան (khorhrdaran)
Parlamentti. Tämä on kansanedustuslaitos, joka säätää lakeja ja valvoo hallitusta.
Խորհրդարանը քննարկում է նոր օրենքի նախագիծը։

Քաղաքապետ (k’aghak’apet)
Kaupunginjohtaja. Henkilö, joka johtaa kaupungin hallintoa.
Քաղաքապետը հանդիպել է քաղաքացիների հետ։

Նախարար (nakharar)
Ministeri. Henkilö, joka johtaa tiettyä hallituksen osastoa.
Նախարարը ներկայացրել է նոր ծրագրերը։

Կուսակցություն (kusakts’ut’yun)
Puolue. Poliittinen organisaatio, joka pyrkii vaikuttamaan valtion politiikkaan.
Կուսակցությունը պատրաստվում է ընտրություններին։

Ընտրություններ (ynt’ratstner)
Vaaleja. Prosessi, jossa kansalaiset valitsevat edustajansa.
Ընտրությունները տեղի կունենան հաջորդ ամիս։

Օրենք (orenk’)
Laki. Virallinen sääntö, joka on hyväksytty ja jota kaikkien on noudatettava.
Օրենքը պաշտպանում է քաղաքացիների իրավունքները։

Kansalaissanasto

Քաղաքացի (k’aghak’atsi)
Kansalainen. Henkilö, joka kuuluu tiettyyn valtioon ja jolla on sen oikeudet ja velvollisuudet.
Քաղաքացիները պետք է մասնակցեն ընտրություններին։

Իրավունք (iravunk’)
Oikeus. Lain takaama mahdollisuus tehdä tai saada jotain.
Բոլոր քաղաքացիներն ունեն հավասար իրավունքներ։

Պարտականություն (partakanut’yun)
Velvollisuus. Jotain, mitä henkilön on tehtävä lain tai moraalin vuoksi.
Քաղաքացիներն ունեն պարտականություններ իրենց երկրի հանդեպ։

Ազատություն (azatut’yun)
Vapaus. Tilanne, jossa henkilö voi toimia ilman rajoituksia.
Ազատությունը մարդու հիմնական իրավունքներից է։

Համագործակցություն (hamagortsakts’ut’yun)
Yhteistyö. Prosessi, jossa ihmiset työskentelevät yhdessä yhteisen tavoitteen saavuttamiseksi.
Համագործակցությունը կարևոր է հասարակության զարգացման համար։

Սահմանադրություն (sahmanadrut’yun)
Perustuslaki. Valtion peruslaki, joka määrittelee sen hallinnon ja kansalaisten oikeudet.
Սահմանադրությունը պաշտպանում է մեր իրավունքները։

Պաշտոն (pashton)
Virka. Tietty asema tai työtehtävä organisaatiossa tai hallituksessa.
Նա ստացել է բարձր պաշտոն կառավարությունում։

Քվեարկություն (k’verakut’yun)
Äänestys. Prosessi, jossa ihmiset ilmaisevat mielipiteensä tai valintansa.
Քվեարկությունը սկսվել է առավոտյան։

Esimerkkilauseiden analyysi

Yllä olevat esimerkit tarjoavat käytännön esimerkkejä siitä, miten näitä sanoja käytetään armenian kielessä. Esimerkiksi sana Նախագահ (nakhagah) tarkoittaa presidenttiä, ja esimerkkilauseessa ”Նախագահը ելույթ ունեցավ ժողովում” kerrotaan presidentin puhuvan kokouksessa. Tämä auttaa ymmärtämään sanan käytön kontekstia.

Toisaalta sana Օրենք (orenk’) tarkoittaa lakia, ja lause ”Օրենքը պաշտպանում է քաղաքացիների իրավունքները” osoittaa, kuinka laki suojelee kansalaisten oikeuksia. Tämä ei pelkästään auta sanan merkityksen ymmärtämisessä, vaan myös sen tärkeyden yhteiskunnassa.

Lisää hyödyllisiä termejä

Ժողովրդավարություն (zhoghovrdavarut’yun)
Demokratia. Hallintotapa, jossa kansalaiset osallistuvat päätöksentekoon.
Ժողովրդավարությունը կարևոր է ազատ հասարակության համար։

Քաղաքացիական իրավունքներ (k’aghak’atsiakan iravunk’ner)
Kansalaisoikeudet. Oikeudet, jotka kuuluvat kaikille kansalaisille.
Քաղաքացիական իրավունքները պետք է պահպանվեն։

Սոցիալական ապահովություն (sots’ialakan apahovut’yun)
Sosiaaliturva. Järjestelmä, joka tarjoaa taloudellista tukea ja palveluja kansalaisille.
Սոցիալական ապահովությունը կարևոր է բոլորի համար։

Իրավագիտություն (iravagitut’yun)
Oikeustiede. Tieteenala, joka tutkii oikeusjärjestelmiä ja -sääntöjä.
Իրավագիտությունը ուսուցանում է օրենքների հիմունքները։

Քաղաքացիական պարտականություն (k’aghak’atsiakan partakanut’yun)
Kansalaisvelvollisuus. Tehtävät, jotka kansalaisen on suoritettava yhteiskunnan hyväksi.
Քաղաքացիական պարտականությունը կարևոր է հասարակության համար։

Պետական ծառայող (petakan tsarayogh)
Virkamies. Henkilö, joka työskentelee valtion palveluksessa.
Պետական ծառայողները պետք է լինեն պատասխանատու։

Ազգային անվտանգություն (azgayin anvtangut’yun)
Kansallinen turvallisuus. Valtion turvallisuuden varmistaminen ulkoisilta ja sisäisiltä uhilta.
Ազգային անվտանգությունը առաջնային է։

Տնտեսական քաղաքականություն (tntesakan kaghak’akanut’yun)
Talouspolitiikka. Hallituksen toimet talouden ohjaamiseksi.
Տնտեսական քաղաքականությունը պետք է լինի կայուն։

Կրթական համակարգ (krt’akan hamakarg)
Koulutusjärjestelmä. Järjestelmä, joka kattaa kaikki koulutuksen tasot.
Կրթական համակարգը պետք է լինի մատչելի։

Մարդու իրավունքներ (mardu iravunk’ner)
Ihmisoikeudet. Perusoikeudet, jotka kuuluvat kaikille ihmisille.
Մարդու իրավունքները պետք է պաշտպանվեն։

Yhteenveto

Tässä artikkelissa olemme tutustuneet keskeisiin poliittisiin ja kansalaissanastoihin armenian kielellä. Näiden sanojen ymmärtäminen on tärkeää, jotta voimme paremmin ymmärtää Armenian poliittista ja yhteiskunnallista järjestelmää. Esimerkkilauseet auttavat näkemään, miten näitä sanoja käytetään käytännössä, mikä puolestaan auttaa syventämään sanavarastoa ja kielitaitoa.

Kielen opiskelu ei ole pelkästään sanojen opettelua, vaan myös niiden käytön ymmärtämistä oikeassa kontekstissa. Toivottavasti tämä artikkeli auttaa sinua tulemaan taitavammaksi armenian kielen käyttäjäksi ja antaa sinulle syvempää ymmärrystä Armenian poliittisista ja yhteiskunnallisista rakenteista.