Het leren van idiomen is een essentieel onderdeel van het beheersen van een nieuwe taal. Idiomen geven niet alleen inzicht in de cultuur en geschiedenis van een land, maar maken je taalgebruik ook vloeiender en natuurlijker. Kroatiƫ heeft een rijke traditie van idiomen die vaak worden gebruikt in het dagelijks leven. Hieronder vind je enkele van de meest voorkomende traditionele Kroatische idiomen, samen met hun betekenissen en voorbeeldzinnen.
Idiomen en hun Betekenissen
Biti na konju
Biti na konju betekent letterlijk “op het paard zijn” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand in een gunstige positie of situatie verkeert.
Nakon Ŕto je dobio posao iz snova, Marko je bio na konju.
Držati figu u džepu
Držati figu u džepu betekent letterlijk “een vijg in je zak houden” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand heimelijk succes wenst of iets geheim houdt.
Iako nije mogao otvoreno podržati svog prijatelja, držao je figu u džepu za njegov uspjeh.
Imati putra na glavi
Imati putra na glavi betekent letterlijk “boter op het hoofd hebben” en verwijst naar iemand die schuldig is aan iets, maar doet alsof hij onschuldig is.
Svi su znali da je Ivan imao putra na glavi, ali nitko nije htio to spomenuti.
Vuk dlaku mijenja, ali Äud nikada
Vuk dlaku mijenja, ali Äud nikada betekent letterlijk “een wolf verandert zijn vacht, maar nooit zijn aard” en wordt gebruikt om aan te geven dat mensen hun ware aard niet kunnen veranderen, ongeacht hun uiterlijke veranderingen.
Iako je Ante sada uspjeÅ”an poslovni Äovjek, vuk dlaku mijenja, ali Äud nikada.
Ne bacati bisere pred svinje
Ne bacati bisere pred svinje betekent letterlijk “geen parels voor de zwijnen werpen” en wordt gebruikt om aan te geven dat je iets waardevols niet moet verspillen aan mensen die het niet waarderen.
Nemoj mu pokazivati svoje umjetniÄke radove, to je kao da bacaÅ” bisere pred svinje.
Svako Äudo za tri dana
Svako Äudo za tri dana betekent letterlijk “elk wonder duurt drie dagen” en wordt gebruikt om aan te geven dat niets lang blijft verbazen; na een tijdje wordt alles normaal.
Svi su priÄali o njegovoj pobjedi, ali svako Äudo za tri dana, pa se ubrzo sve smirilo.
Dagelijkse Conversaties
Govoriti u vjetar
Govoriti u vjetar betekent letterlijk “in de wind praten” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand praat zonder dat er naar hem geluisterd wordt of dat zijn woorden geen effect hebben.
Mama mu stalno govori da uÄi, ali ona kao da govori u vjetar.
Prodavati maglu
Prodavati maglu betekent letterlijk “mist verkopen” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand bedriegt of leugens verkoopt.
Nemoj vjerovati tom trgovcu, on samo prodaje maglu.
ProÄi kao bos po trnju
ProÄi kao bos po trnju betekent letterlijk “lopen als blootsvoets over doornen” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand door een moeilijke of pijnlijke situatie gaat.
Nakon razvoda, osjeÄao se kao da je proÅ”ao kao bos po trnju.
Å apatom Äavola
Å apatom Äavola betekent letterlijk “fluisteren van de duivel” en wordt gebruikt om aan te geven dat iets gebeurt op een heimelijke, stiekeme manier.
Njihovi planovi su se Å”irili Å”apatom Äavola, nitko nije znao Å”to se dogaÄa.
Imati žicu
Imati žicu betekent letterlijk “een draad hebben” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand talent of aanleg heeft voor iets.
Ivana ima žicu za glazbu, može svirati bilo koji instrument.
OtiÄi trbuhom za kruhom
OtiÄi trbuhom za kruhom betekent letterlijk “weggaan met je buik voor brood” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand naar het buitenland vertrekt op zoek naar een beter leven of werk.
Mnogi mladi ljudi su otiŔli trbuhom za kruhom u potrazi za boljim prilikama.
Culturele en Historische Achtergrond
Hodati po jajima
Hodati po jajima betekent letterlijk “lopen over eieren” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand zeer voorzichtig moet zijn in een delicate situatie.
Kada razgovara s njim, uvijek mora hodati po jajima da ga ne uvrijedi.
Nositi drva u Ŕumu
Nositi drva u Å”umu betekent letterlijk “hout naar het bos brengen” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand iets nutteloos of overbodigs doet.
PokuÅ”avati ga poduÄavati o raÄunalima je kao nositi drva u Å”umu, on veÄ sve zna.
Praviti se Englez
Praviti se Englez betekent letterlijk “doen alsof je een Engelsman bent” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand doet alsof hij iets niet begrijpt om verantwoordelijkheid te ontwijken.
Kada su ga pitali o krivici, pravio se Englez i rekao da niŔta ne zna.
Hvatati zjake
Hvatati zjake betekent letterlijk “vliegen vangen” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand lui is of tijd verspilt.
Umjesto da radi, on cijeli dan hvata zjake.
Ubi me prejaka rijeÄ
Ubi me prejaka rijeÄ betekent letterlijk “een te sterk woord doodt me” en wordt gebruikt om aan te geven dat woorden zeer kwetsend kunnen zijn.
Nakon svaÄe, osjeÄao se kao da ga je ubila prejaka rijeÄ.
Gledati kroz prste
Gledati kroz prste betekent letterlijk “door de vingers kijken” en wordt gebruikt om aan te geven dat iemand iets door de vingers ziet, of iets tolereert.
Iako je znao da je napravio greŔku, Ŕef mu je gledao kroz prste.
Conclusie
Het begrijpen en gebruiken van idiomen kan een grote stap zijn in het beheersen van de Kroatische taal. Deze idiomen geven niet alleen inzicht in de cultuur en dagelijkse leven van Kroatiƫ, maar maken je taalgebruik ook rijker en gevarieerder. Door deze idiomen te leren en toe te passen, kun je je Kroatisch naar een hoger niveau tillen. Vergeet niet dat taal leren een continu proces is en dat geduld en oefening essentieel zijn. Sretno!