Basisbegrippen
Правителство (Pravitelstvo) – Regering
De groep mensen die een land bestuurt en verantwoordelijk is voor het beleid en de wetgeving.
Българското правителство прие нов закон за образованието.
Министър (Ministăr) – Minister
Een hooggeplaatste functionaris die een bepaald departement van de regering leidt.
Министърът на здравеопазването обяви нови мерки за борба с пандемията.
Парламент (Parlament) – Parlement
Het nationale wetgevende orgaan van een land, bestaande uit gekozen vertegenwoordigers.
Парламентът одобри бюджета за следващата година.
Politieke Structuren
Демокрация (Demokratsiya) – Democratie
Een bestuursvorm waarin de macht bij het volk ligt, meestal via gekozen vertegenwoordigers.
България е парламентарна демокрация.
Конституция (Konstitutsiya) – Grondwet
Het hoogste wetgevende document van een land, dat de basisprincipes en wetten vastlegt.
Конституцията гарантира правата и свободите на гражданите.
Избори (Izbori) – Verkiezingen
Het proces waarbij burgers stemmen om vertegenwoordigers te kiezen voor openbare ambten.
Следващите парламентарни избори ще се проведат през март.
Functies en Titels
Президент (Prezident) – President
Het staatshoofd van een republiek, vaak gekozen door het volk of een parlement.
Президентът направи официално посещение в Германия.
Премиер (Premier) – Premier
De leider van de regering, vaak de minister-president.
Премиерът представи новата програма на правителството.
Депутат (Deputat) – Afgevaardigde
Een gekozen lid van het parlement.
Депутатите гласуваха за новия законопроект.
Politieke Processen
Референдум (Referendum) – Referendum
Een directe stemming door het volk over een specifiek voorstel of wet.
Правителството обмисля провеждането на референдум за промяна на конституцията.
Кампания (Kampaniya) – Campagne
Een georganiseerde inspanning om steun te krijgen voor een kandidaat, partij of voorstel.
Предизборната кампания започва следващата седмица.
Коалиция (Koalitsiya) – Coalitie
Een alliantie van politieke partijen die samen een regering vormen.
Новата коалиция обеща реформи в образованието и здравеопазването.
Wetten en Regelgeving
Закон (Zakon) – Wet
Een regel die is vastgesteld door een regering en die moet worden nageleefd.
Новият закон за данъците влиза в сила от следващия месец.
Правило (Pravilo) – Regel
Een specifieke richtlijn die bepaald gedrag voorschrijft.
Правилата за движение по пътищата са много важни за безопасността.
Наредба (Naredba) – Verordening
Een officiële instructie die een bepaalde handeling of gedrag reguleert.
Новата наредба за опазване на околната среда беше одобрена от общинския съвет.
Belangrijke Instellingen
Съд (Săd) – Rechtbank
Een instantie die verantwoordelijk is voor het handhaven van de wet en het beslechten van geschillen.
Съдът реши в полза на ищеца.
Община (Obshtina) – Gemeente
Een lokale overheidseenheid die verantwoordelijk is voor het besturen van een stad of dorp.
Общината организира нови културни събития за гражданите.
Министерство (Ministerstvo) – Ministerie
Een afdeling van de regering die verantwoordelijk is voor een bepaald beleidsgebied.
Министерството на културата обяви нова инициатива за подкрепа на изкуствата.
Politieke Begrippen
Опозиция (Opozitsiya) – Oppositie
De politieke partijen of groepen die niet in de regering zitten en vaak kritiek uitoefenen op het beleid van de regering.
Опозицията критикува новия бюджет заради високите данъци.
Мнозинство (Mnozinstvo) – Meerderheid
Het grootste deel van een groep, meestal in de context van stemmen of zetels in een parlement.
Правителството има стабилно мнозинство в парламента.
Вот (Vot) – Stem
Een formele uiting van een keuze of mening, meestal in de context van verkiezingen of beslissingen in een vergadering.
Депутатите дадоха своя вот за новото правителство.
Overheidsfuncties
Кмет (Kmet) – Burgemeester
Het hoofd van een stad of gemeente, meestal gekozen door de inwoners.
Кметът на София обяви нови проекти за развитие на града.
Секретар (Sekretar) – Secretaris
Een functionaris die administratieve taken uitvoert en vaak een hoge positie binnen een organisatie of regering bekleedt.
Секретарят на правителството отговаря за координацията между различните министерства.
Съветник (Săvetnik) – Raadslid
Een lid van een adviesorgaan of bestuursraad, vaak op lokaal niveau.
Съветниците обсъждат новите предложения за развитие на инфраструктурата.
Internationale Relaties
Дипломация (Diplomatsiya) – Diplomatie
Het proces van onderhandelen en communiceren tussen landen om internationale relaties te beheren.
Дипломацията играе важна роля в поддържането на мир и стабилност.
Посланик (Poslanik) – Ambassadeur
Een hoge diplomatieke vertegenwoordiger van een land in een ander land.
Посланикът на България в САЩ проведе среща с президента.
Консул (Konsul) – Consul
Een officiële vertegenwoordiger van een land die verantwoordelijk is voor het behartigen van de belangen van zijn landgenoten in het buitenland.
Консулът помогна на българските граждани по време на кризата.
Beleid en Besluitvorming
Политика (Politika) – Beleid
Een plan van actie dat is goedgekeurd door een regering of organisatie om bepaalde doelen te bereiken.
Новата политика на правителството цели намаляване на безработицата.
Решение (Reshenie) – Besluit
Een formele keuze of oordeel dat is gemaakt na overweging.
Правителството взе решение да увеличи инвестициите в образованието.
Дебат (Debat) – Debat
Een formele discussie over een specifiek onderwerp, vaak in een parlement of andere vergadering.
Депутатите проведоха дълъг дебат за новия законопроект.
Door deze woordenschat te leren, krijg je een beter inzicht in de politieke en overheidsstructuren van Bulgarije. Dit maakt het niet alleen makkelijker om politieke discussies te volgen, maar ook om actief deel te nemen aan gesprekken over dit belangrijke onderwerp. Veel succes met je studie van de Bulgaarse taal en politiek!