Het Catalaans is een prachtige taal die gesproken wordt in de regio Cataloniƫ in Spanje. Als je interesse hebt in politiek en maatschappij, is het nuttig om de relevante woordenschat in het Catalaans te leren. Hieronder vind je een uitgebreide lijst van Catalaanse woorden die vaak gebruikt worden in politieke en maatschappelijke contexten, samen met hun definities en voorbeeldzinnen.
Politiek
Govern – Regering. Dit woord verwijst naar het orgaan dat verantwoordelijk is voor het besturen van een land of regio.
El Govern de Catalunya ha aprovat una nova llei.
President – President. Dit is het staatshoofd van een republiek of de leider van een organisatie.
El President ha fet un discurs important avui.
Ministre – Minister. Een hooggeplaatste functionaris die een ministerie leidt.
El Ministre d’EducaciĆ³ ha anunciat noves reformes.
Parlament – Parlement. Een wetgevend orgaan dat verantwoordelijk is voor het maken van wetten.
El Parlament ha debatut una nova proposta de llei.
ConstituciĆ³ – Grondwet. Het hoogste rechtsdocument van een land dat de basisprincipes en wetten vastlegt.
La ConstituciĆ³ espanyola es va aprovar l’any 1978.
DemocrĆ cia – Democratie. Een regeringsvorm waarbij de macht in handen is van het volk, meestal via verkiezingen.
La democrĆ cia permet als ciutadans triar els seus lĆders.
Dictadura – Dictatuur. Een regeringsvorm waarbij Ć©Ć©n persoon of een kleine groep absolute macht heeft, vaak zonder wettelijke beperkingen.
La dictadura de Franco va durar gairebƩ quaranta anys.
Eleccions – Verkiezingen. Het proces waarbij burgers stemmen om hun vertegenwoordigers te kiezen.
Les properes eleccions seran el mes que ve.
Partit – Partij. Een organisatie van mensen met dezelfde politieke ideeĆ«n die samen streven naar politieke macht.
El partit ha presentat el seu programa electoral.
Diputat – Afgevaardigde. Een lid van het parlement.
El diputat ha votat a favor de la nova llei.
Maatschappij
Societat – Samenleving. Een groep mensen die samen een gemeenschap vormen.
La societat catalana Ć©s diversa i dinĆ mica.
Igualtat – Gelijkheid. De staat waarin alle mensen dezelfde rechten en kansen hebben.
La igualtat de gĆØnere Ć©s un objectiu important.
Drets – Rechten. Wettelijke of morele entitlements die mensen hebben.
Els drets humans han de ser respectats per tots.
JustĆcia – Rechtvaardigheid. De kwaliteit van eerlijk en rechtvaardig zijn.
La justĆcia Ć©s essencial per a una societat pacĆfica.
Protesta – Protest. Een openbare demonstratie tegen iets.
Hi ha hagut una gran protesta al centre de la ciutat.
ImmigraciĆ³ – Immigratie. Het proces waarbij mensen naar een ander land verhuizen om daar te wonen.
La immigraciĆ³ ha augmentat en els darrers anys.
Refugiat – Vluchteling. Iemand die zijn of haar land ontvlucht om aan gevaar te ontsnappen.
Molts refugiats busquen asil en paĆÆsos europeus.
EducaciĆ³ – Onderwijs. Het systeem en proces van leren en onderwijzen.
L’educaciĆ³ Ć©s clau per al desenvolupament personal.
Sanitat – Gezondheidszorg. Het systeem dat zorgt voor de gezondheid van mensen.
El sistema de sanitat pĆŗblica Ć©s molt important.
Treball – Werk. Activiteit waarbij iemand diensten of goederen produceert in ruil voor loon.
La cerca de treball pot ser difĆcil en temps de crisi.
Specifieke Termen
Autonomia – Autonomie. De mate van zelfbestuur van een regio of gemeenschap.
Catalunya tĆ© un alt grau d’autonomia dins d’Espanya.
ReferĆØndum – Referendum. Een directe stemming door het volk over een specifieke kwestie.
El referĆØndum d’independĆØncia va ser un esdeveniment important.
Sobirania – Soevereiniteit. De hoogste macht of autoriteit binnen een territorium.
La sobirania nacional Ć©s un principi fonamental.
CorruptiĆ³ – Corruptie. Ongepaste of illegale acties door mensen in machtsposities, vaak om persoonlijk gewin.
La corruptiĆ³ polĆtica Ć©s un problema greu.
TransparĆØncia – Transparantie. De mate van openheid en eerlijkheid van een organisatie of regering.
La transparĆØncia Ć©s essencial per a la confianƧa pĆŗblica.
ParticipaciĆ³ – Participatie. De betrokkenheid van mensen in besluitvormingsprocessen.
La participaciĆ³ ciutadana Ć©s crucial per a la democrĆ cia.
ManifestaciĆ³ – Demonstratie. Een georganiseerde bijeenkomst om een mening of eis te uiten.
La manifestaciĆ³ va ser pacĆfica perĆ² molt nombrosa.
Aliances – Allianties. Overeenkomsten of samenwerkingen tussen verschillende partijen of landen.
Les aliances polĆtiques poden ser molt poderoses.
Conflit – Conflict. Een serieuze onenigheid of strijd.
El conflicte va durar diversos anys abans de ser resolt.
Diversitat – Diversiteit. De aanwezigheid van verschillende soorten mensen of ideeĆ«n binnen een groep.
La diversitat cultural enriqueix la societat.
Solidaritat – Solidariteit. Het ondersteunen van anderen in hun moeilijkheden of strijd.
La solidaritat entre els ciutadans Ć©s molt important.
Conclusie
Het leren van deze Catalaanse woorden kan je helpen om beter te begrijpen wat er gebeurt in de politiek en maatschappij van CataloniĆ«. Of je nu van plan bent om in CataloniĆ« te wonen, te werken, of gewoon geĆÆnteresseerd bent in de cultuur en politiek van de regio, deze woordenschat zal zeker van pas komen. Blijf oefenen en gebruik deze woorden in context om ze echt onder de knie te krijgen. Veel succes met je taalstudie!