Het leren van een nieuwe taal kan een uitdagende maar lonende ervaring zijn. Een van de eerste stappen bij het beheersen van een nieuwe taal is het begrijpen van numerieke uitdrukkingen, omdat deze in het dagelijks leven vaak worden gebruikt. In dit artikel zullen we de numerieke uitdrukkingen in het Māori bespreken, zodat Nederlandse sprekers een solide basis kunnen opbouwen in deze prachtige Polynesische taal.

Basisnummers in het Māori

Om te beginnen is het essentieel om de basisnummers in het Māori te leren. Hieronder vindt u de getallen van één tot tien, samen met hun Māori namen en voorbeeldzinnen.

Tahi – Eén.
He tahi pukapuka kei runga i te tēpu.
Er ligt één boek op de tafel.

Rua – Twee.
E rua ngā ngeru kei roto i te whare.
Er zijn twee katten in het huis.

Toru – Drie.
E toru ngā tamariki e tākaro ana i te papa tākaro.
Er zijn drie kinderen die op de speelplaats spelen.

Whā – Vier.
E whā ngā āporo kei runga i te tēpu.
Er liggen vier appels op de tafel.

Rima – Vijf.
E rima ngā pukapuka kei roto i te pātaka.
Er zijn vijf boeken in de kast.

Ono – Zes.
E ono ngā ika i roto i te awa.
Er zijn zes vissen in de rivier.

Whitu – Zeven.
E whitu ngā manu e rere ana i te rangi.
Er vliegen zeven vogels in de lucht.

Waru – Acht.
E waru ngā hēki kei te kāpata.
Er zijn acht eieren in de kast.

Iwa – Negen.
E iwa ngā hū kei roto i te kāpata.
Er zijn negen schoenen in de kast.

Tekau – Tien.
E tekau ngā tamariki kei te kura.
Er zijn tien kinderen op school.

Hogere Nummers

Wanneer u eenmaal de basisnummers onder de knie heeft, kunt u verder gaan met hogere nummers. De getallen elf tot twintig in het Māori worden gevormd door de basisnummers te combineren met het woord voor tien, “tekau.”

Tekau mā tahi – Elf.
E tekau mā tahi ngā āporo kei te kāpata.
Er liggen elf appels in de kast.

Tekau mā rua – Twaalf.
E tekau mā rua ngā ngeru kei te papa tākaro.
Er zijn twaalf katten op de speelplaats.

Tekau mā toru – Dertien.
E tekau mā toru ngā tamariki kei te whare.
Er zijn dertien kinderen in het huis.

Tekau mā whā – Veertien.
E tekau mā whā ngā hēki kei runga i te tēpu.
Er liggen veertien eieren op de tafel.

Tekau mā rima – Vijftien.
E tekau mā rima ngā hū kei roto i te pātaka.
Er zijn vijftien schoenen in de kast.

Tekau mā ono – Zestien.
E tekau mā ono ngā ika i te awa.
Er zijn zestien vissen in de rivier.

Tekau mā whitu – Zeventien.
E tekau mā whitu ngā manu e rere ana i te rangi.
Er vliegen zeventien vogels in de lucht.

Tekau mā waru – Achttien.
E tekau mā waru ngā pukapuka kei runga i te tēpu.
Er liggen achttien boeken op de tafel.

Tekau mā iwa – Negentien.
E tekau mā iwa ngā tamariki kei te kura.
Er zijn negentien kinderen op school.

Rua tekau – Twintig.
E rua tekau ngā āporo kei te kāpata.
Er liggen twintig appels in de kast.

Tienden, Honderden en Duizenden

Om de tientallen, honderden en duizenden in het Māori te vormen, gebruikt u de basisnummers en voegt u de woorden voor tientallen, honderden en duizenden toe.

Ngā tekau – Tientallen.
E rua ngā tekau ngā tamariki kei te kura.
Er zijn twintig kinderen op school.

Ngā rau – Honderden.
E toru ngā rau ngā pukapuka kei te pātaka.
Er zijn driehonderd boeken in de kast.

Ngā mano – Duizenden.
E whā ngā mano ngā ika kei te awa.
Er zijn vierduizend vissen in de rivier.

Specifieke Numerieke Uitdrukkingen

Naast de basisnummers en hun combinaties zijn er specifieke numerieke uitdrukkingen in het Māori die nuttig kunnen zijn in het dagelijks leven.

Hāwhe – Helft.
E hāwhe te āporo kei runga i te tēpu.
Er ligt een halve appel op de tafel.

Koata – Kwart.
He koata karaka te wā.
Het is kwart over.

Haurua – Halverwege.
Kua haurua te wā ki te kura.
Het is halverwege de schooltijd.

Gebruik van Numerieke Uitdrukkingen in Zinnen

Het is belangrijk om te weten hoe u numerieke uitdrukkingen correct kunt gebruiken in zinnen. Hier zijn enkele voorbeelden:

Toru tekau mā ono – Zesendertig.
E toru tekau mā ono ngā tamariki kei te papa tākaro.
Er zijn zesendertig kinderen op de speelplaats.

Rima rau – Vijfhonderd.
E rima rau ngā pukapuka kei te whare pukapuka.
Er zijn vijfhonderd boeken in de bibliotheek.

Whitu mano – Zevenduizend.
E whitu mano ngā ika kei te moana.
Er zijn zevenduizend vissen in de zee.

Samenvatting en Oefening

Het leren van numerieke uitdrukkingen in het Māori is een cruciale stap voor het beheersen van de taal. Door de basisnummers, tientallen, honderden en duizenden te begrijpen, kunt u een breed scala aan situaties in het dagelijks leven beschrijven.

Hier zijn enkele oefeningen om uw begrip te testen:

1. Vertaal de volgende nummers naar het Māori: 21, 45, 102, 578, 3060.
2. Schrijf zinnen in het Māori met de volgende getallen: 12, 33, 150, 999, 4321.
3. Gebruik de woorden hāwhe, koata, en haurua in zinnen om aan te geven hoeveelheden of tijd.

Door regelmatig te oefenen en deze numerieke uitdrukkingen in uw dagelijks leven te gebruiken, zult u merken dat uw begrip en vertrouwen in het gebruik van het Māori aanzienlijk zullen verbeteren. Veel succes met uw taalstudie!