Het leren van een nieuwe taal kan vol verrassingen zitten, vooral als het gaat om woorden die op het eerste gezicht synoniemen lijken, maar in werkelijkheid verschillende betekenissen hebben. In het Bosnisch zijn **brojiti** en **računati** twee woorden die vaak door elkaar gehaald worden. Beide kunnen vertaald worden als “tellen” of “berekenen” in het Nederlands, maar hun gebruik en betekenis kunnen sterk variëren afhankelijk van de context. Dit artikel zal dieper ingaan op deze twee woorden en hun gebruik in het Bosnisch.
Brojiti
**Brojiti** betekent letterlijk “tellen”. Het wordt gebruikt wanneer je iets fysiek telt, zoals het aantal voorwerpen, mensen, of andere telbare zaken.
Brojiti – tellen; het fysiek optellen van afzonderlijke eenheden of objecten.
“Djeca vole brojiti zvijezde na nebu.”
**Djeca** – kinderen; jonge mensen die nog niet volwassen zijn.
“Djeca se igraju u parku.”
**Zvijezde** – sterren; heldere hemellichamen die zichtbaar zijn in de nachtelijke hemel.
“Noćas su zvijezde posebno sjajne.”
**Nebo** – hemel; de lucht boven de aarde.
“Ptice lete visoko na nebu.”
In deze context gebruik je **brojiti** wanneer je iets letterlijk aan het tellen bent, zoals het aantal sterren aan de hemel of het aantal appels in een mand.
Računati
**Računati** heeft een bredere betekenis en kan worden gebruikt voor zowel tellen als berekenen. Het wordt vaak gebruikt in wiskundige en financiële contexten.
Računati – berekenen; het uitvoeren van wiskundige bewerkingen of het maken van schattingen.
“Moramo računati koliko novca nam je ostalo.”
**Novac** – geld; ruilmiddel dat wordt gebruikt voor goederen en diensten.
“On nema dovoljno novca za novi telefon.”
**Ostati** – overblijven; wat er over is na iets verbruikt of gebruikt te hebben.
“Nakon večere, ostalo je malo hrane.”
**Wiskundige bewerkingen** – wiskundige handelingen zoals optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen.
“Djeca uče osnovne wiskundige bewerkingen u školi.”
In een financiële context gebruik je **računati** wanneer je je uitgaven bijhoudt of een budget opstelt. In een wiskundige context kun je het gebruiken om berekeningen uit te voeren, zoals het oplossen van een vergelijking.
Wanneer gebruik je brojiti en wanneer računati?
De keuze tussen **brojiti** en **računati** hangt af van de context en de specifieke handeling die je uitvoert. Hier zijn enkele richtlijnen om je te helpen het juiste woord te kiezen.
Gebruik brojiti wanneer:
1. Je fysieke objecten aan het tellen bent.
2. Je het aantal van iets specifieks wilt weten.
3. Het gaat om eenvoudige tellingen zonder complexe berekeningen.
Voorbeeldzinnen:
– **Brojiti kovanice** – tellen van munten.
“Moram brojiti kovanice prije nego ik ze naar de bank breng.”
– **Brojiti ljude** – tellen van mensen.
“Na koncertu je bilo teško brojiti ljude.”
– **Brojiti ptice** – tellen van vogels.
“Volim brojiti ptice u parku.”
Gebruik računati wanneer:
1. Je bezig bent met wiskundige bewerkingen.
2. Je een budget of financiële schatting maakt.
3. Je iets complexer berekent dan alleen tellen.
Voorbeeldzinnen:
– **Računati troškove** – berekenen van kosten.
“Moramo računati troškove van onze vakantie.”
– **Računati dobit** – berekenen van winst.
“Firma mora računati dobit aan het einde van het jaar.”
– **Računati zadatak** – een wiskundige taak berekenen.
“Učitelj je rekao da moramo računati ovaj zadatak.”
Veelvoorkomende fouten en hoe ze te vermijden
Het is niet ongebruikelijk dat taalstudenten fouten maken bij het gebruik van **brojiti** en **računati**. Hier zijn enkele veelvoorkomende fouten en tips om ze te vermijden.
Fout 1: Brojiti gebruiken in plaats van računati in een wiskundige context
Omdat **brojiti** “tellen” betekent, is het verleidelijk om dit woord te gebruiken wanneer je wiskundige berekeningen doet. Echter, voor wiskundige contexten is **računati** het juiste woord.
Verkeerd:
“Moram brojiti rezultat.”
Correct:
“Moram računati rezultat.”
Fout 2: Računati gebruiken voor eenvoudige tellingen
**Računati** is een meer complexe handeling dan gewoon tellen. Voor eenvoudige tellingen van objecten gebruik je **brojiti**.
Verkeerd:
“Djeca vole računati zvijezde.”
Correct:
“Djeca vole brojiti zvijezde.”
Conclusie
Het onderscheid tussen **brojiti** en **računati** is essentieel voor het correct gebruik van het Bosnisch, vooral in specifieke contexten zoals wiskunde en dagelijkse activiteiten. **Brojiti** wordt gebruikt voor eenvoudige tellingen, terwijl **računati** wordt gebruikt voor meer complexe berekeningen. Door de verschillen tussen deze twee woorden te begrijpen, kun je ze correct en effectief gebruiken in je gesprekken en teksten.
Onthoud dat het leren van een taal tijd en oefening kost. Maak fouten, leer ervan, en blijf oefenen. Met de tijd en toewijding zul je merken dat je steeds zelfverzekerder wordt in het gebruik van het Bosnisch.
Veel succes met je taalstudie!