Lomat ja juhlat ovat erinomainen tilaisuus oppia uusia sanoja ja ilmaisuja vieraalla kielellรค. Bulgariassa on monia ainutlaatuisia lomia ja juhlia, jotka eroavat suomalaisista perinteistรค. Tรคssรค artikkelissa tutustumme keskeisiin loma- ja juhlasanoihin bulgariaksi. Nรคiden sanojen avulla voit syventรครค kielitaitoasi ja ymmรคrtรครค paremmin Bulgarian kulttuuria.
Yleiset lomat ja juhlat
ะะพะปะตะดะฐ (Koleda) – joulu
ะัะปะณะฐัะธัะต ะฟัะฐะทะฝัะฒะฐั ะะพะปะตะดะฐ ะฝะฐ 25 ะดะตะบะตะผะฒัะธ.
Bulgaarit viettรคvรคt joulua 25. joulukuuta.
ะะพะฒะฐ ะณะพะดะธะฝะฐ (Nova godina) – uusi vuosi
ะะพะฒะฐ ะณะพะดะธะฝะฐ ัะต ะฟัะฐะทะฝัะฒะฐ ั ัะพะนะตัะฒะตัะบะธ ะธ ะฟัะฐะทะฝะตะฝััะฒะฐ.
Uutta vuotta juhlitaan ilotulituksilla ja juhlilla.
ะะตะปะธะบะดะตะฝ (Velikden) – pรครคsiรคinen
ะะตะปะธะบะดะตะฝ ะต ะฝะฐะน-ะฒะฐะถะฝะธัั ั
ัะธััะธัะฝัะบะธ ะฟัะฐะทะฝะธะบ ะฒ ะัะปะณะฐัะธั.
Pรครคsiรคinen on tรคrkein kristillinen juhla Bulgariassa.
ะะตะฝ ะฝะฐ ะฝะตะทะฐะฒะธัะธะผะพัััะฐ (Den na nezavisimostta) – itsenรคisyyspรคivรค
ะะตะฝัั ะฝะฐ ะฝะตะทะฐะฒะธัะธะผะพัััะฐ ัะต ัะตััะฒะฐ ะฝะฐ 22 ัะตะฟัะตะผะฒัะธ.
Itsenรคisyyspรคivรครค juhlitaan 22. syyskuuta.
Perinteiset juhlat ja festivaalit
ะัะบะตัะธ (Kukeri) – perinteinen bulgarialainen festivaali, jossa pukeudutaan naamioihin ja asuihin
ะัะบะตัะธัะต ัะฐะฝััะฒะฐั, ะทะฐ ะดะฐ ะฟัะพะณะพะฝัั ะทะปะธัะต ะดัั
ะพะฒะต.
Kukerit tanssivat karkoittaakseen pahoja henkiรค.
ะกััะฒะฐ (Surva) – uuden vuoden juhla tammikuussa
ะะฐ ะกััะฒะฐ ั
ะพัะฐัะฐ ะพะฑะธะบะฐะปัั ะบััะธัะต ะธ ะฑะปะฐะณะพัะปะฐะฒัั ะทะฐ ะทะดัะฐะฒะต ะธ ะฟะปะพะดะพัะพะดะธะต.
Surva-juhlassa ihmiset kiertรคvรคt taloissa ja siunaavat terveyttรค ja hedelmรคllisyyttรค.
ะขัะธัะพะฝ ะะฐัะตะทะฐะฝ (Trifon Zarezan) – viininviljelijรถiden juhla helmikuussa
ะขัะธัะพะฝ ะะฐัะตะทะฐะฝ ะต ะฟัะฐะทะฝะธะบ ะฝะฐ ะปะพะทะฐัะธัะต ะธ ะฒะธะฝะฐัะธัะต.
Trifon Zarezan on viininviljelijรถiden ja viinintekijรถiden juhla.
ะะฐััะตะฝะธัะธ (Martenitsi) – perinteiset punavalkoiset rannekorut maaliskuussa
ะะฐััะตะฝะธัะธัะต ัะต ะฝะพััั ะทะฐ ะทะดัะฐะฒะต ะธ ะบััะผะตั ะฟัะตะท ะผะฐัั.
Martenitsia pidetรครคn terveyden ja onnen vuoksi maaliskuussa.
Kesรคlomat ja matkustaminen
ะะพัะธะฒะบะฐ (Pochivka) – loma
ะขะฐะทะธ ะณะพะดะธะฝะฐ ัะต ะพัะธะดะตะผ ะฝะฐ ะฟะพัะธะฒะบะฐ ะฒ ะัััะธั.
Tรคnรค vuonna menemme lomalle Kreikkaan.
ะะพัะต (More) – meri
ะััะพัะพ ะพะฑะธัะฐะผ ะดะฐ ั
ะพะดั ะฝะฐ ะผะพัะต.
Kesรคllรค rakastan mennรค merelle.
ะะปะฐะถ (Plazh) – ranta
ะะปะฐะถัั ะฒ ะััะณะฐั ะต ะผะฝะพะณะพ ะบัะฐัะธะฒ.
Burgasin ranta on erittรคin kaunis.
ะะปะฐะฝะธะฝะฐ (Planina) – vuori
ะัะตะท ะทะธะผะฐัะฐ ั
ะพะดะธะผ ะฝะฐ ะฟะปะฐะฝะธะฝะฐ ะทะฐ ัะบะธ.
Talvella menemme vuorille hiihtรคmรครคn.
ะัะผะฟะธะฝะณ (Kamping) – leirintรคalue
ะะฑะธัะฐะผะต ะดะฐ ั
ะพะดะธะผ ะฝะฐ ะบัะผะฟะธะฝะณ ะฟัะตะท ะปััะพัะพ.
Rakastamme mennรค leirintรคalueelle kesรคllรค.
Juhlapรคivรคt ja perinteet
ะะผะตะฝ ะดะตะฝ (Imen den) – nimipรคivรค
ะ ะัะปะณะฐัะธั ะธะผะตะฝะฝะธัั ะดะตะฝ ะต ะผะฝะพะณะพ ะฒะฐะถะตะฝ ะฟัะฐะทะฝะธะบ.
Bulgariassa nimipรคivรค on erittรคin tรคrkeรค juhla.
ะ ะพะถะดะตะฝ ะดะตะฝ (Rozhden den) – syntymรคpรคivรค
ะ ะพะถะดะตะฝะธัั ะดะตะฝ ะฝะฐ ะผะพั ะฟัะธััะตะป ะต ัะปะตะดะฒะฐัะฐัะฐ ัะตะดะผะธัะฐ.
Ystรคvรคni syntymรคpรคivรค on ensi viikolla.
ะกะฒะฐัะฑะฐ (Svatba) – hรครคt
ะกะฒะฐัะฑะฐัะฐ ะฑะตัะต ะผะฝะพะณะพ ะบัะฐัะธะฒะฐ ะธ ะฒะตัะตะปะฐ.
Hรครคt olivat erittรคin kauniit ja iloiset.
ะะพะดะธัะฝะธะฝะฐ (Godishnina) – vuosipรคivรค
ะะผะฐะผะต ะณะพะดะธัะฝะธะฝะฐ ะพั ัะฒะฐัะฑะฐัะฐ ะฝะธ ะฟัะตะท ัะฝะธ.
Meillรค on hรครคpรคivรค kesรคkuussa.
ะัะฐะทะฝะธะบ (Praznik) – juhla
ะััะบะฐ ะณะพะดะธะฝะฐ ะธะผะฐะผะต ะฟัะฐะทะฝะธะบ ะฝะฐ ััะธะปะธัะตัะพ.
Joka vuosi meillรค on koulun juhla.
Ruoka ja juoma juhlissa
ะขะพััะฐ (Torta) – kakku
ะะพััะฐ ะผะฐะนะบะฐ ะฟัะฐะฒะธ ะฝะฐะน-ะดะพะฑัะฐัะฐ ัะพััะฐ.
รitini tekee parhaan kakun.
ะกะฐะปะฐัะฐ (Salata) – salaatti
ะะฐ ะฟัะฐะทะฝะธัะธัะต ะฒะธะฝะฐะณะธ ะธะผะฐ ะผะฝะพะณะพ ัะฐะปะฐัะธ.
Juhlissa on aina paljon salaatteja.
ะะธะฝะพ (Vino) – viini
ะงะตัะฒะตะฝะพัะพ ะฒะธะฝะพ ะฒััะฒะธ ะดะพะฑัะต ััั ัะฐะปะฐัะธ ะธ ะผะตัะพ.
Punaviini sopii hyvin salaattien ja lihan kanssa.
ะ ะฐะบะธั (Rakiya) – perinteinen bulgarialainen vรคkevรค alkoholijuoma
ะ ะฐะบะธั ัะต ะฟะธะต ะฝะฐ ะฟะพััะธ ะฒัะตะบะธ ะฟัะฐะทะฝะธะบ ะฒ ะัะปะณะฐัะธั.
Rakiaa juodaan melkein jokaisessa juhlassa Bulgariassa.
ะะตะทะต (Meze) – pikkuruoka, alkupala
ะะตะทะตัะพ ะฒะบะปััะฒะฐ ัะฐะทะปะธัะฝะธ ัะธัะตะฝะฐ, ะบะพะปะฑะฐัะธ ะธ ะทะตะปะตะฝัััะธ.
Meze sisรคltรครค erilaisia juustoja, makkaroita ja vihanneksia.
Juhlakoristeet ja -tavat
ะฃะบัะฐัะฐ (Ukrasa) – koriste
ะะพะปะตะดะฝะฐัะฐ ัะบัะฐัะฐ ะฒ ะกะพัะธั ะต ะผะฝะพะณะพ ะบัะฐัะธะฒะฐ.
Joulukoristeet Sofiassa ovat erittรคin kauniita.
ะกะฒะตั (Svesht) – kynttilรค
ะะฐ ะะตะปะธะบะดะตะฝ ะฟะฐะปะธะผ ัะฒะตัะธ ะฒ ัััะบะฒะฐัะฐ.
Pรครคsiรคisenรค sytytรคmme kynttilรถitรค kirkossa.
ะะฐะปะพะฝ (Balon) – ilmapallo
ะะตัะฐัะฐ ะพะฑะธัะฐั ะฑะฐะปะพะฝะธัะต ะฝะฐ ัะพะถะดะตะฝะธัะต ะดะฝะธ.
Lapset rakastavat ilmapalloja syntymรคpรคivillรค.
ะคะพะนะตัะฒะตัะบะธ (Foyerverki) – ilotulitteet
ะะฐ ะะพะฒะฐ ะณะพะดะธะฝะฐ ะธะผะฐ ะผะฝะพะณะพ ัะพะนะตัะฒะตัะบะธ.
Uutena vuotena on paljon ilotulitteita.
ะขัะฐะดะธัะธั (Traditsiya) – perinne
ะััะบะฐ ะณะพะดะธะฝะฐ ัะฟะฐะทะฒะฐะผะต ััะฐะดะธัะธััะฐ ะดะฐ ัะบัะฐััะฒะฐะผะต ะตะปั
ะฐัะฐ ะทะฐ ะะพะปะตะดะฐ.
Joka vuosi noudatamme perinnettรค koristella joulukuusi.
Hyรถdyllisiรค fraaseja ja tervehdyksiรค
ะงะตััะธัะฐ ะะพะปะตะดะฐ (Chestita Koleda) – Hyvรครค joulua
ะงะตััะธัะฐ ะะพะปะตะดะฐ ะฝะฐ ะฒัะธัะบะธ!
Hyvรครค joulua kaikille!
ะงะตััะธัะฐ ะะพะฒะฐ ะณะพะดะธะฝะฐ (Chestita Nova godina) – Hyvรครค uutta vuotta
ะงะตััะธัะฐ ะะพะฒะฐ ะณะพะดะธะฝะฐ ะธ ะผะฝะพะณะพ ะทะดัะฐะฒะต ะธ ัะฐััะธะต!
Hyvรครค uutta vuotta ja paljon terveyttรค ja onnea!
ะงะตััะธั ัะพะถะดะตะฝ ะดะตะฝ (Chestit rozhden den) – Hyvรครค syntymรคpรคivรครค
ะงะตััะธั ัะพะถะดะตะฝ ะดะตะฝ, ะถะตะปะฐั ัะธ ะฒัะธัะบะพ ะฝะฐะน-ะดะพะฑัะพ!
Hyvรครค syntymรคpรคivรครค, toivotan sinulle kaikkea parasta!
ะงะตััะธั ะธะผะตะฝ ะดะตะฝ (Chestit imen den) – Hyvรครค nimipรคivรครค
ะงะตััะธั ะธะผะตะฝ ะดะตะฝ, ะฝะตะบะฐ ะดะฐ ัะธ ะทะดัะฐะฒ ะธ ัะฐััะปะธะฒ!
Hyvรครค nimipรคivรครค, olkoon terve ja onnellinen!
ะะฐะทะดัะฐะฒะต (Nazdrave) – Kippis
ะะฐะทะดัะฐะฒะต ะทะฐ ะฝะพะฒะฐัะฐ ะณะพะดะธะฝะฐ!
Kippis uudelle vuodelle!
Nรคiden sanojen ja fraasien avulla voit osallistua bulgarialaisiin juhliin ja ymmรคrtรครค paremmin heidรคn perinteitรครคn. On tรคrkeรครค muistaa, ettรค jokaisella kulttuurilla on omat erityispiirteensรค ja perinteensรค, ja niiden ymmรคrtรคminen rikastuttaa kielitaitoasi ja kulttuurista tietรคmystรคsi.