Czym są zaimki względne w języku angielskim?

Zaimki względne (ang. relative pronouns) to słowa, które wprowadzają zdania podrzędne określające rzeczownik lub zaimek w zdaniu głównym. Ich podstawową funkcją jest łączenie dwóch części wypowiedzi w sposób płynny i logiczny, co pozwala uniknąć powtórzeń i czyni tekst bardziej spójnym.

Najczęściej używane angielskie zaimki względne

Do najważniejszych zaimków względnych należą:

• who – odnosi się do osób
• whom – formalna wersja „who”, używana jako dopełnienie
• whose – oznacza przynależność („czyj”, „czyja”, „czyje”)
• which – odnosi się do rzeczy i zwierząt
• that – uniwersalny zaimek, stosowany zarówno wobec ludzi, jak i rzeczy (w określonych przypadkach)

Rola zaimków względnych w zdaniach

Zaimki względne wprowadzają zdania podrzędne względne (relative clauses), które:

• Opisują lub precyzują rzeczownik/zaimek z głównej części zdania
• Pozwalają uniknąć powtórzeń
• Tworzą bardziej złożone i ciekawe wypowiedzi

Kiedy używamy zaimków względnych?

Poprawne stosowanie zaimków względnych zależy od tego, do czego się odnosimy i jaką funkcję pełnią w zdaniu.

Odniesienie do osób

• Who – używamy, gdy zaimek odnosi się do osoby w roli podmiotu.
  Przykład: The woman who called you is my sister.
• Whom – odnosi się do osoby jako dopełnienia, głównie w języku formalnym.
  Przykład: The man whom you met yesterday is my boss.
• Whose – wskazuje na przynależność.
  Przykład: The student whose book is on the table is absent.

Odniesienie do rzeczy i zwierząt

• Which – stosowany wobec rzeczy i zwierząt.
  Przykład: The car which is parked outside is mine.
• That – używany zamiennie z „who” lub „which”, najczęściej w zdaniach definiujących.
  Przykład: The book that you gave me is interesting.

Typy zdań względnych: defining i non-defining relative clauses

W języku angielskim istnieją dwa główne typy zdań podrzędnych względnych:

Defining relative clauses (zdania definiujące)

Są to zdania, które dostarczają niezbędnych informacji o rzeczowniku. Bez nich sens zdania byłby niepełny.

• Nie oddziela się ich przecinkami
• Można używać „that” zamiast „who” lub „which”
• Przykład: The person who/that called me left a message.

Non-defining relative clauses (zdania niedefiniujące)

Dostarczają dodatkowych, ale niekoniecznie niezbędnych informacji. Rzeczownik jest już wystarczająco określony.

• Oddziela się je przecinkami
• Nie używa się w nich „that”
• Przykład: My brother, who lives in London, is a doctor.

Budowa zdań z zaimkami względnymi – praktyczne wskazówki

Pozycja zaimka względnego w zdaniu

• Zaimki względne występują na początku zdania podrzędnego
• Czasownik w zdaniu podrzędnym zgadza się z podmiotem, do którego się odnosi

Ominięcie zaimka względnego

W niektórych przypadkach możliwe jest pominięcie zaimka względnego:

• Gdy zaimek jest dopełnieniem (nie podmiotem) w zdaniu podrzędnym
• Dotyczy to głównie zaimków „who”, „which”, „that” w defining relative clauses
• Przykład: The book (that) you gave me is great.

Porządek słów

Angielski szyk zdania wymaga, aby zaimek względny natychmiast następował po określanym rzeczowniku.

Najczęstsze błędy przy użyciu zaimków względnych

Wybór niewłaściwego zaimka

• Stosowanie „which” zamiast „who” w odniesieniu do ludzi
• Używanie „that” w non-defining relative clauses

Brak lub nadużywanie przecinków

• Nieoddzielanie zdań niedefiniujących przecinkami
• Niepotrzebne przecinki w defining relative clauses

Niepotrzebne powtarzanie zaimka względnego

• Przykład błędny: The man who he called is my friend.
• Poprawnie: The man who called is my friend.

Porównanie zaimków względnych w języku angielskim i polskim

W języku polskim również używamy zaimków względnych (kto, co, który, czyj, jaki), jednak ich użycie i miejsce w zdaniu różni się od angielskiego. Warto zwrócić uwagę na:

• Brak odpowiednika niektórych zaimków (np. „that” jako zaimek względny)
• Bardziej elastyczny szyk w języku polskim
• Konieczność dostosowania się do reguł języka angielskiego, aby uniknąć kalek językowych

Ćwiczenia i praktyka – jak skutecznie uczyć się zaimków względnych?

Metody nauki

• Rozwiązywanie ćwiczeń online – platformy takie jak Talkpal oferują liczne interaktywne zadania
• Tworzenie własnych zdań z użyciem różnych zaimków względnych
• Analiza tekstów anglojęzycznych i wyłapywanie zdań z zaimkami względnymi
• Regularne powtórki i wykorzystanie fiszek

Przykładowe ćwiczenia

1. Uzupełnij zdania odpowiednim zaimkiem względnym:

• The musician ________ wrote this song is very talented.
• The dog ________ tail is long is friendly.
• The cake ________ you baked is delicious.

2. Zdecyduj, czy przecinek jest potrzebny:

• My father who is a teacher loves reading.
• My brother, who lives in Paris, speaks French fluently.

Podsumowanie – kluczowe zasady stosowania zaimków względnych

Zaimki względne w gramatyce angielskiej są niezbędne do budowania poprawnych, złożonych zdań. Warto pamiętać o:

• Doborze właściwego zaimka do osoby, rzeczy lub zwierzęcia
• Stosowaniu przecinków zgodnie z typem zdania podrzędnego
• Możliwości pominięcia zaimka w niektórych przypadkach
• Unikaniu typowych błędów, takich jak niewłaściwy wybór zaimka lub nieprawidłowa interpunkcja

Dzięki systematycznej nauce, praktyce oraz korzystaniu z interaktywnych narzędzi, takich jak Talkpal, opanowanie zaimków względnych staje się łatwiejsze i skuteczniejsze. Pozwala to nie tylko na poprawność, ale i na płynność wypowiedzi w języku angielskim, co jest kluczowe na każdym etapie nauki języka.