De Franse taal staat bekend om zijn elegantie en verfijning, maar het is ook rijk aan grappige en verrassende figuurlijke uitdrukkingen. Deze uitdrukkingen geven niet alleen kleur en leven aan de taal, maar bieden ook een venster op de Franse cultuur en manier van denken. In dit artikel zullen we enkele van de meest humoristische en interessante Franse figuurlijke uitdrukkingen verkennen. Laten we ons onderdompelen in de wereld van Franse spreekwoorden en gezegden, en ontdekken wat ze echt betekenen.
De kippen hebben tanden: “Quand les poules auront des dents”
Een van de meest humoristische Franse uitdrukkingen is zonder twijfel “Quand les poules auront des dents”, wat letterlijk vertaald betekent “Wanneer de kippen tanden zullen hebben”. Deze uitdrukking wordt gebruikt om iets aan te duiden dat nooit zal gebeuren, vergelijkbaar met het Nederlandse “Als de kalveren op het ijs dansen”. Het beeld van kippen met tanden is op zichzelf al hilarisch, en het geeft perfect weer hoe onwaarschijnlijk een bepaalde gebeurtenis is.
Il pleut comme vache qui pisse
Een andere grappige uitdrukking die te maken heeft met dieren is “Il pleut comme vache qui pisse”. Dit betekent letterlijk “Het regent als een koe die plast”. Deze uitdrukking wordt gebruikt om hevige regenval te beschrijven. Hoewel het beeld misschien wat onsmakelijk lijkt, is het zeker een effectieve manier om de intensiteit van een regenbui over te brengen.
Ergens kaas van gegeten hebben: “Avoir du fromage sur la planche”
In het Nederlands zeggen we dat iemand ergens “kaas van heeft gegeten” als hij of zij ergens verstand van heeft. In het Frans hebben ze een vergelijkbare uitdrukking: “Avoir du fromage sur la planche”. Echter, in tegenstelling tot de Nederlandse uitdrukking, betekent deze Franse uitdrukking dat iemand werk te doen heeft of verplichtingen heeft. Het beeld van kaas op een plank suggereert dat er werk ligt te wachten om gedaan te worden, net zoals er kaas op een plank zou liggen om gesneden en gegeten te worden.
Het is niet mijn kopje thee: “Ce n’est pas ma tasse de thé”
Net als in het Nederlands, gebruiken de Fransen ook de uitdrukking “Ce n’est pas ma tasse de thé” om aan te geven dat iets niet naar hun smaak is. Deze uitdrukking is een goed voorbeeld van hoe bepaalde idiomen universeel kunnen zijn, ondanks de verschillen in taal en cultuur.
De kat uit de boom kijken: “Attendre que le chat sorte de l’arbre”
De Nederlandse uitdrukking “De kat uit de boom kijken” betekent dat iemand afwachtend is en de situatie eerst observeert voordat hij actie onderneemt. In het Frans hebben ze een vergelijkbare uitdrukking: “Attendre que le chat sorte de l’arbre”. Hoewel de woorden letterlijk hetzelfde betekenen, is het interessant om te zien hoe dezelfde beelden in verschillende culturen worden gebruikt om dezelfde concepten over te brengen.
Praten als een kip zonder kop: “Parler comme une poule sans tête”
Wanneer iemand onsamenhangend of veel te veel praat, zeggen we in het Nederlands dat deze persoon “praat als een kip zonder kop”. De Fransen hebben een soortgelijke uitdrukking: “Parler comme une poule sans tête”. Dit beeld van een kip die zonder kop rondrent, is een krachtige manier om aan te geven dat iemand onsamenhangend of doelloos praat.
Een olifant in een porseleinkast: “Un éléphant dans un magasin de porcelaine”
In het Nederlands zeggen we dat iemand zich gedraagt als een olifant in een porseleinkast wanneer die persoon onhandig is en veel schade veroorzaakt. De Fransen gebruiken dezelfde uitdrukking: “Un éléphant dans un magasin de porcelaine”. Dit beeld van een log en onhandig dier in een delicate omgeving is universeel begrijpelijk en humoristisch.
Het is geen gemakkelijke zaak: “Ce n’est pas de la tarte”
Als iets moeilijk is, zeggen de Fransen “Ce n’est pas de la tarte”, wat letterlijk betekent “Het is geen taart”. Deze uitdrukking is vergelijkbaar met het Nederlandse “Het is geen kattenpis”, hoewel het Franse gezegde een iets zachtere toon heeft. Het idee is dat iets wat geen taart is, moeilijk of ingewikkeld kan zijn, aangezien taart vaak wordt geassocieerd met iets lekkers en eenvoudigs.
Een appeltje voor de dorst: “Un petit pécule pour les jours de vache maigre”
In het Nederlands hebben we de uitdrukking “Een appeltje voor de dorst”, wat betekent dat je iets opzij legt voor moeilijke tijden. De Fransen hebben een vergelijkbare uitdrukking: “Un petit pécule pour les jours de vache maigre”, wat letterlijk betekent “Een klein spaarpotje voor de magere koeienjaren”. Dit beeld van magere koeienjaren verwijst naar tijden van schaarste en moeilijkheden, en de uitdrukking benadrukt het belang van sparen voor zulke periodes.
Het is een ander paar mouwen: “C’est une autre paire de manches”
Wanneer iets heel anders is of een andere aanpak vereist, zeggen de Fransen “C’est une autre paire de manches”, wat letterlijk betekent “Het is een ander paar mouwen”. Deze uitdrukking is vergelijkbaar met het Nederlandse “Dat is een ander verhaal”, en het beeld van een ander paar mouwen suggereert iets dat geheel anders is dan wat eerder werd besproken.
De kat uit de zak laten: “Vendre la mèche”
In het Nederlands zeggen we dat iemand “de kat uit de zak laat” wanneer hij of zij een geheim onthult. De Fransen gebruiken de uitdrukking “Vendre la mèche”, wat letterlijk betekent “De lont verkopen”. Dit beeld van een lont die wordt verkocht, suggereert dat iemand een geheim of een belangrijke informatie heeft onthuld, net zoals het onthullen van een lont zou leiden tot het ontdekken van een verborgen explosief.
Een gat in de hand hebben: “Avoir un trou dans la main”
Wanneer iemand veel geld uitgeeft en niet kan sparen, zeggen de Fransen dat deze persoon “un trou dans la main heeft”, wat letterlijk betekent “Een gat in de hand hebben”. Dit beeld suggereert dat geld letterlijk uit de hand van de persoon valt, wat aangeeft dat hij of zij niet in staat is om geld vast te houden of te sparen.
Ergens een stokje voor steken: “Mettre des bâtons dans les roues”
In het Nederlands zeggen we dat iemand “ergens een stokje voor steekt” wanneer hij of zij iets probeert te verhinderen. De Fransen gebruiken de uitdrukking “Mettre des bâtons dans les roues”, wat letterlijk betekent “Stokken in de wielen steken”. Dit beeld suggereert dat iemand probeert een machine of een proces te stoppen door stokken in de wielen te steken, waardoor het niet meer kan draaien.
De koe bij de horens vatten: “Prendre le taureau par les cornes”
Wanneer iemand een probleem direct aanpakt, zeggen we in het Nederlands dat hij of zij “de koe bij de horens vat”. De Fransen hebben een vergelijkbare uitdrukking: “Prendre le taureau par les cornes”, wat letterlijk betekent “De stier bij de horens vatten”. Dit beeld van iemand die een stier bij de horens vat, suggereert moed en vastberadenheid bij het aanpakken van een moeilijk probleem.
Een oogje in het zeil houden: “Avoir l’Å“il sur”
In het Nederlands zeggen we dat iemand “een oogje in het zeil houdt” wanneer hij of zij iets in de gaten houdt. De Fransen gebruiken de uitdrukking “Avoir l’Å“il sur”, wat letterlijk betekent “Het oog op iets hebben”. Dit beeld suggereert dat iemand iets nauwlettend in de gaten houdt, net zoals een zeeman het zeil in de gaten zou houden om ervoor te zorgen dat de boot veilig vaart.
Een vogel voor de kat zijn: “Être un oiseau pour le chat”
Wanneer iemand in een hopeloze situatie verkeert, zeggen de Fransen dat hij of zij “un oiseau pour le chat” is, wat letterlijk betekent “Een vogel voor de kat zijn”. Dit beeld suggereert dat iemand een gemakkelijke prooi is, net zoals een vogel een gemakkelijke prooi zou zijn voor een kat.
Een speld in een hooiberg zoeken: “Chercher une aiguille dans une botte de foin”
In het Nederlands zeggen we dat iets “als een speld in een hooiberg zoeken” is wanneer het bijna onmogelijk is om te vinden. De Fransen gebruiken dezelfde uitdrukking: “Chercher une aiguille dans une botte de foin”, wat letterlijk hetzelfde betekent. Dit beeld van een speld in een hooiberg suggereert de enorme moeilijkheid om iets kleins en schijnbaar onvindbaars te vinden in een grote massa.
Het is koek en ei: “C’est du gâteau”
Wanneer iets heel gemakkelijk is, zeggen de Fransen “C’est du gâteau”, wat letterlijk betekent “Het is taart”. Deze uitdrukking is vergelijkbaar met het Nederlandse “Het is een eitje” en suggereert dat iets zo eenvoudig is als het eten van een stuk taart.
De appel valt niet ver van de boom: “Tel père, tel fils”
In het Nederlands zeggen we dat “de appel niet ver van de boom valt” om aan te geven dat kinderen vaak op hun ouders lijken. De Fransen hebben een vergelijkbare uitdrukking: “Tel père, tel fils”, wat letterlijk betekent “Zo vader, zo zoon”. Deze uitdrukking benadrukt de gelijkenis tussen ouder en kind en suggereert dat eigenschappen en gedragingen vaak worden doorgegeven van generatie op generatie.
Het gras is altijd groener aan de overkant: “L’herbe est toujours plus verte ailleurs”
Wanneer mensen denken dat anderen het beter hebben dan zijzelf, gebruiken de Fransen de uitdrukking “L’herbe est toujours plus verte ailleurs”, wat letterlijk betekent “Het gras is altijd groener ergens anders”. Deze uitdrukking is vergelijkbaar met het Nederlandse “Het gras is altijd groener aan de overkant” en suggereert dat mensen vaak denken dat anderen het beter hebben, terwijl dat misschien niet het geval is.
Een ezel stoot zich geen twee keer aan dezelfde steen: “Un âne ne trébuche pas deux fois sur la même pierre”
In het Nederlands zeggen we dat “een ezel zich geen twee keer aan dezelfde steen stoot” wanneer iemand leert van zijn fouten. De Fransen hebben een vergelijkbare uitdrukking: “Un âne ne trébuche pas deux fois sur la même pierre”, wat letterlijk hetzelfde betekent. Dit beeld van een ezel die leert van zijn fouten, benadrukt het belang van ervaring en het vermijden van dezelfde fouten in de toekomst.
Een wolf in schaapskleren: “Un loup déguisé en agneau”
Wanneer iemand zich anders voordoet dan hij of zij werkelijk is, zeggen de Fransen “Un loup déguisé en agneau”, wat letterlijk betekent “Een wolf verkleed als een lam”. Deze uitdrukking is vergelijkbaar met het Nederlandse “Een wolf in schaapskleren” en suggereert dat iemand gevaarlijk of verraderlijk is, ondanks een onschuldige of vriendelijke uitstraling.
Een dubbeltje op zijn kant: “Ça ne tient qu’à un fil”
In het Nederlands zeggen we dat iets “een dubbeltje op zijn kant” is wanneer het net goed of slecht kan aflopen. De Fransen gebruiken de uitdrukking “Ça ne tient qu’à un fil”, wat letterlijk betekent “Het hangt maar aan een draadje”. Dit beeld suggereert dat iets heel kwetsbaar of onzeker is, net zoals iets dat aan een dun draadje hangt.
Het hoofd boven water houden: “Garder la tête hors de l’eau”
Wanneer iemand net genoeg doet om te overleven of te blijven functioneren, zeggen de Fransen “Garder la tête hors de l’eau”, wat letterlijk betekent “Het hoofd boven water houden”. Deze uitdrukking is vergelijkbaar met het Nederlandse “Het hoofd boven water houden” en suggereert dat iemand moeite doet om te blijven bestaan in moeilijke omstandigheden.
Een olifantengeheugen hebben: “Avoir une mémoire d’éléphant”
In het Nederlands zeggen we dat iemand een “olifantengeheugen” heeft wanneer hij of zij een uitstekend geheugen heeft. De Fransen hebben dezelfde uitdrukking: “Avoir une mémoire d’éléphant”. Dit beeld van een olifant met een uitstekend geheugen benadrukt de kracht en betrouwbaarheid van iemands herinnering.
Een storm in een glas water: “Une tempête dans un verre d’eau”
Wanneer iemand veel ophef maakt over iets kleins, zeggen de Fransen “Une tempête dans un verre d’eau”, wat letterlijk betekent “Een storm in een glas water”. Deze uitdrukking is vergelijkbaar met het Nederlandse “Een storm in een glas water” en suggereert dat iemand een probleem groter maakt dan het eigenlijk is.
Conclusie
De Franse taal zit boordevol grappige en kleurrijke figuurlijke uitdrukkingen die niet alleen de taal verrijken, maar ook inzicht geven in de Franse cultuur en manier van denken. Of je nu de voorkeur geeft aan het beeld van een kip met tanden of een koe die plast, deze uitdrukkingen bieden een leuke en boeiende manier om je Frans te verbeteren. Dus de volgende keer dat je Frans spreekt, probeer dan eens een van deze uitdrukkingen te gebruiken en geniet van de glimlach op het gezicht van je gesprekspartner!