ڕاهێنانی ڕێزمانی چیک

بابەتەکانی ڕێزمانی چیک

فێربوونی زمانێکی نوێ دەتوانێ ئەزموونێکی سەرنجڕاکێش و دەوڵەمەند بێت و زمانی چیکی بەدەر نییە. بە مێژووی دەوڵەمەند و جوانی سلاڤی بێهاوتا، زمانی چیکی دەروازەیەک بۆ دڵی ناوەڕاستی ئەوروپا پێشکەش بە فێرخوازان دەکات. بۆ ئەوەی زۆرترین سوود لە گەشتی زمانی چیکی وەربگریت، زۆر گرنگە لە ڕێزمان تێبگەیت و شارەزا بیت، کە بڕبڕەی پشتی هەموو زمانێکە. لە زمان و فرمانەکانەوە بۆ ئاوەڵناوەکان و پێشنیازەکان، زانینی ئەم بابەتە ڕێزمان یارمەتیت دەدات بە شێوەیەکی کاریگەر و متمانە بە گفتوگۆ بکەیت. لەم ڕێنماییەدا بابەتە گرنگەکانی ڕێزمانی چیکی دەخەینەڕوو، کە بە زنجیرەیەک کۆکراونەتەوە کە فێربوون و تێگەیشتنت لە زمانەکە ئاسان دەکات.

1. ناوەکان:

فێربوونت بە ناوە چیکییەکان دەست پێبکە، چونکە ئەوان بناغەی زمانن. ناوە چیکییەکان سێ ڕەگەزی هەیە (نێرین، مێینە، و بێلایەن) و حەوت حاڵەت (ناو، جێگەیی، داتیڤی، تۆمەتبارکردن، دەنگ، شوێن و ئامراز). تێگەیشتن لە جێندەر و سیستەمی کەیسەکان زۆر گرنگە بۆ پێکهێنانی ڕستەی گونجاو.

2. وتارەکان:

زمانی چیکی هیچ وتارێکی نادیاری نییە (a, an)، و وشەی دیاریکراو (the) تەنها لە هەندێک حاڵەتی دیاریکراودا بەکار دەهێنرێت. فێربە کەی و چۆن وتاری دیاریکراو بەکار بهێنیت بۆ بەرزکردنەوەی تێگەیشتنت لە ڕێزمانی چیکی.

3. جێناوەکان/بڕیاردەرەکان:

جێناوەکان جێگەی ناوەکان دەگرنەوە لە ڕستەکاندا، لە کاتێکدا بڕیاردەرەکان ناوەکان دیاری دەکەن یان دەستکاری دەکەن. خۆت بە جێناوە کەسییەکان، خاوەنداری، نیشاندان، پەرچەکرداری و پرسیارکەر ئاشنا بکە، هەروەها بڕیاردەرەکان، بۆ دروستکردنی ڕستەی ئاڵۆزتر.

4. ئاوەڵناو:

ئاوەڵناوەکان وەسف دەکەن یان ناوەکان لە چیکی دەگۆڕن. فێربە چۆن بەکاریان بهێنیت لە ڕەگەز، ژمارە و حاڵەتی دروست بۆ گونجاندن لەگەڵ ئەو ناوەی کە باسی دەکەن.

5. ئاوەڵناوەکان:

ئاوەڵناوەکان فرمانەکان، ئاوەڵناوەکان یان ئاوەڵناوەکانی تر دەگۆڕن. ئەوان زانیاری زیاتر دەربارەی کردارەکە دابین دەکەن، وەک شێواز، کات یان شوێن. شارەزایی لە ئاوەڵناوەکانی چیکی یارمەتیت دەدات پەیامەکەت بە شێوەیەکی وردتر بگەیەنیت.

6. کردارەکان:

فرمانی چیکی گرنگن بۆ دەربڕینی کردارەکان، ڕووداوەکان، یان دۆخەکان. شێوازەکانی ئاوەدان، زەمەنەکان (ڕابردوو، ئێستا و داهاتوو) و لایەنەکان (تەواوکەر و ناتەواو) فێربە بۆ پەیوەندیکردنی کاریگەر.

7. بەراوردکردنی گرژی:

تێگەیشتن لە جیاوازییەکان و بەکارهێنانی زەمەنی چیکی (ڕابردوو، ئێستا و داهاتوو) یارمەتیت دەدات بیرۆکەکانت بە وردی دەرببڕیت و خۆت لە سەرلێشێوان دوور بگریت.

8. پێشکەوتنخواز و پێشکەوتنخوازی تەواو:

چیکی هیچ هاوتایەکی ڕاستەوخۆی نییە بۆ زمانی پێشکەوتنخوازی ئینگلیزی و پێشکەوتنخوازی تەواو. لەجیاتی ئەوە، زمانەکە لایەنی فرمانی جیاواز بەکاردەهێنێت (تەواوکەر و ناتەواو) و بنیاتنان بۆ گەیاندنی مانای هاوشێوە. فێربە چۆن ئەم بنیاتنانە پێکبهێنیت و بەکاری بهێنیت بۆ دەربڕینی کردارە بەردەوامەکان یان تەواوکراوەکان.

9. مەرجەکان:

مەرجەکان بەکاردەهێنرێن بۆ دەربڕینی بارودۆخ یان مەرجی گریمانەیی. شارەزایی لە فۆرمە مەرجدارەکانی چیکی بۆ تاوتوێکردنی ئەگەرەکان و پێشبینیکردن.

10. پێشبڕکێکان:

پێشگرەکان بەکار دەهێنرێن بۆ ئاماژەکردن بە پەیوەندیەکانی نێوان وشەکان، وەک شوێن، ئاراستە، کات، یان هۆکار. فێربوون و بەکارهێنانی پێشگری چیکی بە دروستی یارمەتیت دەدات ڕستەی ڕوون و مانادار دروست بکەیت.

11. ڕستەکان:

لە کۆتاییدا، ڕاهێنان لەسەر دروستکردنی ڕستەی چیکی بە تێکەڵکردنی توخمەکانی ڕێزمان کە فێری بوویت. جەخت لەسەر دروستکردنی ڕستەی سادە، ئاڵۆز، ئاڵۆز و ئاڵۆز بکە بۆ بەهێزکردنی ڕەوانی و توانای پەیوەندیکردن بە زمانی چیکی.