El Canarés, también conocido como Kannada, es una lengua dravídica hablada predominantemente en el estado de Karnataka, en el suroeste de la India. Aprender a expresar la hora y la fecha en Canarés puede ser un desafío, pero es esencial para la comunicación diaria. En este artículo, exploraremos varias expresiones y vocabulario que te ayudarán a dominar este aspecto del idioma.

Expresiones de la Hora

En Canarés, la forma de expresar la hora es bastante estructurada. A continuación, se presentan algunas palabras y frases clave que te serán útiles.

ಗಂಟೆ (gaṇṭe): Significa «hora» en Canarés.
ಇದು ಒಂದು ಗಂಟೆ (Idu ondu gaṇṭe)

ನಿಮಿಷ (nimiṣa): Significa «minuto».
ಅವನು ಐದು ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವನು (Avanu aidu nimiṣagaḷalli baruvanu)

ಸೆಕೆಂಡ್ (sekeṇḍ): Significa «segundo».
ಅದು ಕೇವಲ ಹತ್ತು ಸೆಕೆಂಡುಗಳು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು (Adu kevala hattu sekeṇḍugaḷu tegedukoṇḍitu)

ಮೇಲೆ (mele): Significa «pasado» o «después».
ಅವನು ಆರು ಗಂಟೆ ಮೇಲೆ ಬಂದನು (Avanu āru gaṇṭe mele bandanu)

ಕಲೆ (kale): Significa «antes».
ನಾನು ಒಂದು ಗಂಟೆ ಕಲೆ ಬಂದೆ (Nānu ondu gaṇṭe kale bande)

Frases Comunes para Decir la Hora

ಇದೀಗ (idīga): Significa «ahora».
ಇದೀಗ ಎಷ್ಟು ಗಂಟೆ? (Idīga eṣṭu gaṇṭe?)

ಅರ್ಧ (ardha): Significa «media» o «mitad».
ಅರ್ಧ ಗಂಟೆ (Ardha gaṇṭe)

ಕಾಲು (kālu): Significa «cuarto» (en el contexto de tiempo, 15 minutos).
ಕಾಲು ಗಂಟೆ (Kālu gaṇṭe)

ಮೊದಲು (modalu): Significa «primero» o «antes de».
ಅವನು ಮೊದಲು ಬಂದನು (Avanu modalu bandanu)

ನಂತರ (nantara): Significa «después».
ಅವನು ನಂತರ ಬಂದನು (Avanu nantara bandanu)

Expresiones de la Fecha

Además de la hora, conocer cómo expresar la fecha es igualmente importante. Aquí hay algunas palabras y frases esenciales.

ದಿನಾಂಕ (dinānka): Significa «fecha».
ಇಂದು ದಿನಾಂಕ ಏನು? (Indu dinānka ēnu?)

ತಿಂಗಳು (tiṅgaḷu): Significa «mes».
ಈ ತಿಂಗಳು (Ī tiṅgaḷu)

ವರ್ಷ (varṣa): Significa «año».
ಈ ವರ್ಷ (Ī varṣa)

ಆದಿತ್ಯವಾರ (ādityavāra): Significa «domingo».
ಇಂದು ಆದಿತ್ಯವಾರ (Indu ādityavāra)

ಸೋಮವಾರ (sōmavāra): Significa «lunes».
ನಾಳೆ ಸೋಮವಾರ (Nāḷe sōmavāra)

ಮಂಗಳವಾರ (maṅgaḷavāra): Significa «martes».
ನಾಳೆ ಮಂಗಳವಾರ (Nāḷe maṅgaḷavāra)

ಬುಧವಾರ (budhavāra): Significa «miércoles».
ನಾಳೆ ಬುಧವಾರ (Nāḷe budhavāra)

ಗುರುವಾರ (guruvāra): Significa «jueves».
ನಾಳೆ ಗುರುವಾರ (Nāḷe guruvāra)

ಶುಕ್ರವಾರ (śukravāra): Significa «viernes».
ನಾಳೆ ಶುಕ್ರವಾರ (Nāḷe śukravāra)

ಶನಿವಾರ (śanivāra): Significa «sábado».
ನಾಳೆ ಶನಿವಾರ (Nāḷe śanivāra)

Frases Comunes para Decir la Fecha

ಇಂದು (indu): Significa «hoy».
ಇಂದು ಏನು ದಿನಾಂಕ? (Indu ēnu dinānka?)

ನಾಳೆ (nāḷe): Significa «mañana».
ನಾಳೆ ನಾನು ಬರುವೆನು (Nāḷe nānu baruveṇu)

ನಿನ್ನೆ (nin̄ne): Significa «ayer».
ನಿನ್ನೆ ನಾನು ಬಂದೆ (Nin̄ne nānu bande)

ಮೊದಲು (modalu): Significa «antes» o «anterior».
ಅದನ್ನು ಮೊದಲು ಮಾಡು (Adannu modalu māḍu)

ನಂತರ (nantara): Significa «después».
ಅದನ್ನು ನಂತರ ಮಾಡು (Adannu nantara māḍu)

ಸಪ್ತಾಹ (saptāha): Significa «semana».
ಈ ಸಪ್ತಾಹದಲ್ಲಿ (Ī saptāhadalli)

ಜನವರಿ (janavari): Significa «enero».
ಜನವರಿ ತಿಂಗಳು (Janavari tiṅgaḷu)

ಫೆಬ್ರವರಿ (februvari): Significa «febrero».
ಫೆಬ್ರವರಿ ತಿಂಗಳು (Februvari tiṅgaḷu)

ಮಾರ್ಚ್ (mārch): Significa «marzo».
ಮಾರ್ಚ್ ತಿಂಗಳು (Mārch tiṅgaḷu)

ಏಪ್ರಿಲ್ (ēpril): Significa «abril».
ಏಪ್ರಿಲ್ ತಿಂಗಳು (Ēpril tiṅgaḷu)

ಮೇ (mē): Significa «mayo».
ಮೇ ತಿಂಗಳು (Mē tiṅgaḷu)

ಜೂನ್ (jūn): Significa «junio».
ಜೂನ್ ತಿಂಗಳು (Jūn tiṅgaḷu)

ಜುಲೈ (julai): Significa «julio».
ಜುಲೈ ತಿಂಗಳು (Julai tiṅgaḷu)

ಆಗಸ್ಟ್ (āgast): Significa «agosto».
ಆಗಸ್ಟ್ ತಿಂಗಳು (Āgast tiṅgaḷu)

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ (sepṭembar): Significa «septiembre».
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳು (Sepṭembar tiṅgaḷu)

ಅಕ್ಟೋಬರ್ (akṭōbar): Significa «octubre».
ಅಕ್ಟೋಬರ್ ತಿಂಗಳು (Akṭōbar tiṅgaḷu)

ನವೆಂಬರ್ (navembar): Significa «noviembre».
ನವೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳು (Navembar tiṅgaḷu)

ಡಿಸೆಂಬರ್ (ḍisemabar): Significa «diciembre».
ಡಿಸೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳು (Ḍisemabar tiṅgaḷu)

Ejemplos de Conversaciones

Para poner en práctica lo aprendido, aquí hay algunos ejemplos de conversaciones en Canarés sobre la hora y la fecha.

Persona A: ಈಗ ಎಷ್ಟು ಗಂಟೆ? (Īga eṣṭu gaṇṭe?)
Persona B: ಇದು ಎರಡು ಗಂಟೆ. (Idu eraḍu gaṇṭe.)

Persona A: ನಾಳೆ ಯಾವ ದಿನ? (Nāḷe yāva dina?)
Persona B: ನಾಳೆ ಸೋಮವಾರ. (Nāḷe sōmavāra.)

Persona A: ಈ ತಿಂಗಳು ಏನು? (Ī tiṅgaḷu ēnu?)
Persona B: ಈ ತಿಂಗಳು ಫೆಬ್ರವರಿ. (Ī tiṅgaḷu februvari.)

Persona A: ಈ ವರ್ಷ ಎಷ್ಟು? (Ī varṣa eṣṭu?)
Persona B: ಈ ವರ್ಷ 2023. (Ī varṣa 2023.)

Conclusión

Aprender a expresar la hora y la fecha en Canarés es un paso crucial en el dominio del idioma. Este conocimiento no solo te permitirá manejar situaciones cotidianas con mayor facilidad, sino que también te ayudará a integrarte mejor en la cultura y la sociedad de Karnataka. Con práctica y dedicación, podrás utilizar estas expresiones con confianza en tus conversaciones diarias.