ڕاهێنانەکانی ڕێزمانی جۆرجی

بابەتەکانی ڕێزمانی جۆرجی

فێربوونی زمانێکی نوێ دەتوانێ هەوڵێکی سەخت بێت بەڵام خەڵاتبەخش بێت. گورجستانی، زمانی کارتڤێلی کە بە شێوەیەکی سەرەکی لە جۆرجیا قسەی پێدەکرێت، بەدەر نییە. بە تایبەتمەندی و پێکهاتە بێهاوتاکانی، فێربوونی زمانی جۆرجی پێویستی بە شێوازێکی سیستماتیک هەیە بۆ تێگەیشتن لە ڕێزمانی ئاڵۆز. ئەم ڕێنماییە بوارە سەرەکییەکانی ڕێزمانی جۆرجی بە زنجیرەیەکی لۆژیکی بۆ فێربوونی زمان دیاری دەکات، لە بنچینەکانی وەک ناو و وتارەکانەوە دەست پێدەکات و بەرەو بوارە ئاڵۆزەکانی وەک زمان و دروستکردنی ڕستە دەڕوات.

1. ناوەکان:

گەشتی زمانی جۆرجی بە فێربوونی ناوەکان دەست پێبکە. ئەمە تێگەیشتن لە هاوپۆلە جیاوازەکانی ناوەکان دەگرێتەوە، وەک ناوە باو و تایبەتەکان، شێوەی کۆیان، و سیستەمی حاڵەتی بەکارهاتوو بۆ دیاریکردنی پەیوەندییە ڕێزمانییەکان.

2. وتارەکان:

گورجستانی وتاری دیاریکراو و نادیاری نییە. تێگەیشتن لە چۆنیەتی دەربڕینی پێنادیاری و نادیاری لە ڕێگەی دەق یان دەرخستنەکانەوە زۆر گرنگە لە دروستکردنی ڕستەکان.

3. ئاوەڵناوەکان:

ئاوەڵناوەکان لە جۆرجی بە شێوەیەکی ئاسایی پێش ناوەکانیان دەکەون و هاوڕان لەگەڵیان. فێربە چۆن بەراوردکاری و بەرزی دروست بکەیت بە بەکارهێنانی وشەکانی وەک upro بۆ زیاتر و qvelaze بۆ زۆربەیان.

4. جێناوەکان/بڕیاردەرەکان:

جێناوەکان و بڕیاردەرەکان لە زمانی جۆرجی گرنگن. جێناوەکان زۆرجار کاتێک لادەبرێن کە دەق ڕوون بێت، و شێوە خاوەندارییەکانی وەک ‘chemi’، ‘sheni’ و ‘misi’ ناوەکان دەگۆڕن. نیشاندەرەکانی وەک ‘es’، ‘is’ و ‘igi’، ژمارەکان و پێوانەکان وەک بڕیاردەر کار دەکەن.

5. فرمانەکان:

فرمانە جۆرجییەکان دەوڵەمەندن لە مۆرفۆلۆژیا، هاوڕابوون نیشان دەدەن لەگەڵ بابەتەکان و هەندێک جار شتەکان. لە زنجیرەی ئێستا دەست پێبکە، پاشان بدۆزەرەوە کە چۆن داهاتوو بە پێشینەکان دروست دەبێت، و بڕۆ بۆ شێوەکانی ڕابردوو وەک ئاوریست و ناتەواو.

6. زەمەنەکان:

دوای شارەزایی لە شێوە بنەڕەتییەکانی فرمان، قووڵتر بڕۆ ناو زمان و لایەنی جۆرجی. فێربە چۆن کاتی ئێستا، ڕابردوو و داهاتوو لە سێ زنجیرەی سەرەکیدا دەردەبڕدرێت و کەی فۆرمی ناتەواو، ئاوریست و تەواو لە چوارچێوەی جیاوازدا بەکار بهێنرێت.

7. بەراوردکردنی گرژی:

بەراوردکردنی فۆرمەکان بە درێژایی زنجیرەکان یارمەتیدەرە لە تێگەیشتن لە کات، لایەن، و ڕێکخستن. سەیرکردنی هەمان فرمان بە شێوەی جۆراوجۆر زنجیرەی ڕووداوەکان و شێوازەکانی دیاریکردنی حاڵەتەکان ڕوون دەکاتەوە.

8. پێشکەوتوو:

جۆرجی زەمەنێکی پێشکەوتووخوازی تەرخانکراوی نییە. کردارە بەردەوامەکان لەگەڵ ئێستا یان ناتەواویدا دەردەبڕدرێن، زۆرجار بە دەربڕینی کات پشتگیری دەکرێن وەک ئاخلا بۆ ئێستا یان دەق.

9. پێشکەوتنخوازی تەواو:

هیچ پێشکەوتنخوازێکی تەواو دیار نییە. کردارە بەردەوامەکان تا خاڵێک لە ڕێگەی زنجیرەیەکی تەواوەوە دەگوازرێنەوە بۆ مانای ئەنجامدار یان بە ئاماژەی ناتەواو لەگەڵ ناوەرۆک.

10. مەرجەکان:

مەرجەکان بارودۆخی گریمانەیی و دەرئەنجامە شیاوەکانیان دەردەبڕن. لە زمانی گورجستانی، بە شێوەیەکی ئاسایی بە شێوەی لاوەکی و پەسەندکراو پێک دێن، زۆرجار بە ‘tu’ دەناسرێن بە مانای ئەگەر، و لەوانەیە دەربڕینی مۆدێلی وەک ‘sheidzleba’ بەکار بهێنرێت.

11. ئاوەڵناوەکان:

ئاوەڵناوەکان لە جۆرجی فرمانەکان، ئاوەڵناوەکان یان ئاوەڵناوەکانی تر دەگۆڕن. زۆرێک لە ئاوەڵناوەکان بە پاشگری ‘-ad’ پێک دێن، و وشە باوەکانی پلە بریتین لە ‘dzalian’ بۆ very و ‘upro’ بۆ زیاتر.

12. پێشگرەکان:

جۆرجی پاشکۆ بەکاردەهێنێت نەک پێشگر. ئەمانە دوای ناوەکە دەکەون و کارلێک لەگەڵ حاڵەتی دیاریکراو دەکەن، و زۆرێک لە ماناکانی پەیوەندیدار ڕاستەوخۆ بە کۆتایی حاڵەتەکان دەردەبڕدرێن.

13. ڕستەکان:

لە کۆتاییدا، ڕاهێنان لەسەر دروستکردنی ڕستە بکە. ئەمە بریتییە لە بەکارهێنانی هەموو خاڵەکانی ڕێزمانی فێربووی پێشوو لە دەقدا، بەڕێوەبردنی ڕێکخستنی وشەی نەرم لەگەڵ مەیلی SOV، نیشانەکردنی حاڵەت، و شێوەی فرمانی گونجاو.