ڕاهێنانی ڕێزمانی ئازەربایجان

بابەتەکانی ڕێزمانی ئازەربایجانی

ئازەربایجانی کە بە ئازەربایجان ناسراوە، زمانێکی تورکییە کە بە شێوەیەکی سەرەکی لە ئازەربایجان و ناوچەکانی دەوروبەری قسەی پێدەکرێت. زمانی فەرمی کۆماری ئازەربایجانە و قسەکەرانی گرنگی هەیە لە ئێران، تورکیا، گورجستان و ڕووسیا. وەک فێرخوازێکی ئازەربایجانی، زۆر گرنگە لە لایەنە بنچینەییەکانی زمانەکە تێبگەیت، وەک ڕێزمان، ڕستە و وشەگەلی. ئەم ڕێنماییە تێڕوانینێکی گشتی لەسەر بابەتە گرنگەکانی ڕێزمانی ئازەربایجانی پێشکەش دەکات، کە بە زنجیرەیەکی لۆژیکی کۆکراونەتەوە بۆ ئەوەی یارمەتیت بدات بە شێوەیەکی کاریگەر و ئاسان فێری زمانەکە ببیت.

1. ناو و وتارەکان:

لە ئازەربایجاندا، ناوەکان بەردی بناغەی ڕستەکانن، و تێگەیشتن لە بەکارهێنانیان زۆر گرنگە. ناوەکان ڕەگەزیان نییە، و هیچ وتارێکی نادیار نییە. هەرچۆنێک بێت، وشەی دیاریکراو وەک پاشگری ناوەکە زیاد کراوە.

2. ئاوەڵناوەکان:

ئاوەڵناوەکان لە ئازەربایجانی بۆ وەسفکردنی ناوەکان بەکار دەهێنرێن. ئەوان هەمیشە دێن پێش ناوەکە کە دەستکاری دەکەن و شێوەیان بە گوێرەی ڕەگەز و ژمارەکەی ناوەکە ناگۆڕن.

3. جێناوەکان/بڕیاردەرەکان:

جێناوەکان بەکاردەهێنرێن بۆ جێگرتنەوەی ناوەکان، لە کاتێکدا دیاریکەرەکان بەکاردەهێنرێن بۆ دیاریکردنی بڕی ناوەکە یان یەکلاکەرەوەی. هەردووکیان پێکهاتەی سەرەکی ڕستەی ئازەربایجانی بوون.

4. فرمانەکان:

فرمانی ئازەربایجانی وشەی کرداری زمانەکەیە. شێوەی خۆیان دەگۆڕن بە گوێرەی گرژی، مەزاج و دەنگ. تێگەیشتن لە ئاوەدانی فرمان زۆر گرنگە بۆ شارەزایی لە ڕێزمانی ئازەربایجان.

5. زەمەنەکان:

ئازەربایجانی شەش زەمی هەیە: ئێستا، ڕابردوو، داهاتوو، ئێستا کامڵ، ڕابردوو تەواو، و داهاتووی کامڵ. هەر زەمەنێک یاسای ئاوەدانی خۆی هەیە و بەکاردێت بۆ دەربڕینی کردارەکان یان دۆخەکان لە کاتی جیاوازدا.

6. بەراوردکردنی گرژی:

بەراوردکردنی زەمەنەکان لە ئازەربایجانی یارمەتیت دەدات لە جیاوازی دەربڕینی کات و کردارەکان تێبگەیت. ئەمە بەهرەیەکی گرنگە بۆ پەیوەندی کاریگەر.

7. پێشکەوتوو:

لایەنی پێشکەوتنخواز لە ئازەربایجانی بۆ وەسفکردنی کردارە بەردەوامەکان بەکار دەهێنرێت. بە بەکارهێنانی فرمانی یاریدەدەر پێکدێت و گرنگە بۆ تێگەیشتن لە لێشاوی ڕووداوەکان لە ڕستەکەدا.

8. پێشکەوتنخوازی تەواو:

زەمەنی پێشکەوتووی تەواو بەکاردێت بۆ وەسفکردنی ئەو کردارانەی کە لە ڕابردوودا دەستیان پێکردووە و تا ئێستا یان داهاتوو بەردەوام دەبن. لایەنە تەواوەکان و پێشکەوتووەکان تێکەڵ دەکەن و گرنگن بۆ دەربڕینی کردارە ئاڵۆزەکان.

9. ئاوەڵناوەکان:

ئاوەڵناوەکان لە ئازەربایجانی بۆ دەستکاریکردنی فرمان، ئاوەڵناو، یان ئاوەڵناوەکانی تر بەکاردەهێنرێن. ئەوان زانیاری زیاتر دەربارەی کردارەکان یان دۆخەکان دابین دەکەن و گرنگن بۆ دروستکردنی ڕستەی وردتر و وەسفکراو.

10. مەرجەکان:

مەرجەکان بەکاردەهێنرێن بۆ دەربڕینی بارودۆخە گریمانەییەکان و دەرئەنجامە ئەگەرییەکانیان. ئەمانە گرنگن بۆ دەربڕینی نادڵنیایی و پێشبینی کردن بە زمانی ئازەربایجان.

11. پێشبڕکێکان:

پێشگرەکان بەکاردەهێنرێن بۆ نیشاندانی پەیوەندییەکانی نێوان ناوەکان یان جێناوەکان و وشەکانی تر لە ڕستەکەدا. بۆ دەربڕینی پەیوەندییە مکانی، کات و لۆژیکیەکان لە ئازەربایجانی گرنگن.

12. ڕستەکان:

ڕستەکانی ئازەربایجانی پەیڕەوی ڕیزبەندی وشەی بابەت-تەن-فرمان (SOV) دەکەن. تێگەیشتن لە پێکهاتەی ڕستەکان زۆر گرنگە بۆ پەیوەندی کاریگەر و شارەزایی لە زمانی ئازەربایجان.