Vocabolario di base

Պատմություն (Patmutyun) – Storia. La parola si riferisce alla narrazione degli eventi passati, generalmente in ordine cronologico. È un termine ampio che può includere storia politica, sociale, economica e culturale.
Հայաստանի պատմությունը շատ հարուստ է։

Մշակույթ (Mshakuyt) – Cultura. Questo termine si riferisce ai costumi, alle arti, alle istituzioni sociali e ai risultati intellettuali di una particolare nazione o gruppo sociale.
Հայկական մշակույթը շատ հին է։

Ժառանգություն (Jarangutyun) – Patrimonio. Rappresenta tutto ciò che viene ereditato dalle generazioni precedenti, incluse le tradizioni, i monumenti, e le opere d’arte.
Հայ ժողովրդի ժառանգությունը շատ հարուստ է։

Արխիվ (Arkhiv) – Archivio. Si riferisce a una raccolta di documenti e registrazioni storiche conservate per il loro valore storico.
Արխիվները կարևոր են պատմությունը հասկանալու համար։

Թանգարան (T’angaran) – Museo. Un luogo dove vengono conservati e mostrati oggetti di interesse storico, scientifico, artistico o culturale.
Երևանի թանգարանները շատ հետաքրքիր են։

Termini specifici

Հնագիտություն (Hnagitut’yun) – Archeologia. La scienza che studia le civiltà antiche attraverso il recupero, l’analisi e l’interpretazione dei resti materiali.
Հայաստանում հնագիտությունը շատ կարևոր է։

Տոհմ (T’ohm) – Dinastia. Si riferisce a una successione di sovrani della stessa famiglia o linea.
Արտաշեսյան տոհմը հայտնի է իր պատմությամբ։

Ազգագրություն (Azgagrut’yun) – Etnografia. La scienza che studia e descrive i popoli e le culture, specialmente le loro usanze e tradizioni.
Հայկական ազգագրությունը շատ հետաքրքիր է։

Վիմագիր (Vimagir) – Epigrafia. La scienza che studia le iscrizioni antiche incise su materiali duri come pietra o metallo.
Հայաստանի վիմագիրները շատ հին են։

Պատկերագիրք (Patkeragir’k) – Iconografia. Lo studio delle immagini e dei simboli, specialmente nei contesti religiosi e artistici.
Հայկական պատկերագիրքը շատ կարևոր է։

Monumenti e luoghi storici

Բերդ (Berd) – Fortezza. Una struttura fortificata costruita per la difesa militare.
Գառնու բերդը հայտնի է իր հնությամբ։

Տաճար (Tachar) – Tempio. Un edificio dedicato alla preghiera e al culto religioso.
Գառնու տաճարը կառուցվել է հին ժամանակներում։

Վանք (Vank’) – Monastero. Un complesso di edifici utilizzato come luogo di residenza e preghiera per i monaci.
Հայաստանի վանքերը շատ հին են։

Հուշարձան (Hushardzan) – Monumento. Una struttura eretta per commemorare una persona o un evento significativo.
Հուշարձանը կանգնեցվել է հերոսների հիշատակին։

Քաղաք (K’aghak’) – Città. Un’area urbana con una popolazione significativa e infrastrutture sviluppate.
Երևանը Հայաստանի մայրաքաղաքն է։

Eventi storici

Հեղափոխություն (Heghap’okhut’yun) – Rivoluzione. Un cambiamento drastico e spesso violento nella struttura politica e sociale di una nazione.
Հայկական հեղափոխությունը կարևոր է պատմության մեջ։

Անկախություն (Ankakhut’yun) – Indipendenza. Lo stato di una nazione che non è sotto il controllo di un’altra potenza.
Հայաստանը իր անկախությունը ձեռք բերեց 1991 թվականին։

Պատերազմ (Paterazm) – Guerra. Un conflitto armato tra nazioni o gruppi all’interno di una nazione.
Հայաստանը անցել է բազմաթիվ պատերազմների միջով։

Հաշտություն (Hashtut’yun) – Pace. La condizione di assenza di conflitto e guerra; una condizione di tranquillità e armonia.
Հաշտությունը կարևոր է բոլոր ժողովուրդների համար։

Հիշատակ (Hishatak) – Memoria. L’atto di ricordare o commemorare eventi, persone o periodi storici.
Հայոց ցեղասպանության հիշատակը շատ կարևոր է։

Persone e ruoli storici

Թագավոր (Tagavor) – Re. Il sovrano di un regno, generalmente per diritto di nascita.
Տիգրան Մեծը հայոց թագավորն էր։

Թագուհի (Taguhi) – Regina. La moglie del re o una sovrana regnante di un regno.
Թագուհին կարևոր դեր է խաղացել պատմության մեջ։

Արքեպիսկոպոս (Ark’episkopos) – Arcivescovo. Un alto funzionario della Chiesa che ha autorità su una provincia ecclesiastica.
Արքեպիսկոպոսը կարևոր է եկեղեցու մեջ։

Գեներալ (General) – Generale. Un alto ufficiale nell’esercito, responsabile di comandare grandi unità militari.
Գեներալը ղեկավարում է բանակը։

Մատենագիր (Matenagir) – Storico. Una persona che studia e scrive di storia, spesso focalizzandosi su determinati periodi o eventi.
Մատենագիրը գրում է Հայաստանի պատմության մասին։

Termini culturali

Արվեստ (Arvest) – Arte. Le espressioni creative e immaginative come la pittura, la scultura, la musica e la letteratura.
Հայկական արվեստը շատ հայտնի է։

Գրականություն (Grak’anut’yun) – Letteratura. Le opere scritte, in particolare quelle con valore artistico e intellettuale.
Հայ գրականությունը հարուստ է բանաստեղծություններով։

Պոեզիա (Poezia) – Poesia. Un genere letterario caratterizzato dall’uso del linguaggio figurato e da una struttura ritmica.
Հայկական պոեզիան շատ հին է։

Երաժշտություն (Yerazhshtut’yun) – Musica. L’arte di combinare i suoni in modo armonico e ritmico per produrre composizioni melodiche.
Հայկական երաժշտությունը շատ գեղեցիկ է։

Թատրոն (T’at’ron) – Teatro. Una forma d’arte in cui gli attori eseguono una storia davanti a un pubblico.
Հայաստանի թատրոնները շատ հայտնի են։

Tradizioni e festività

Տոն (Ton) – Festa. Una celebrazione che commemora un evento speciale o religioso.
Նոր տարին հայերի համար մեծ տոն է։

Ծիսակարգ (Ts’isakarg) – Rituale. Una serie di azioni o cerimonie tradizionali eseguite in un ordine specifico.
Ծիսակարգերը կարևոր են հայերի համար։

Հարսանյաց (Harsanyats) – Matrimonio. La cerimonia di unione di due persone in matrimonio.
Հայկական հարսանյաց ծիսակարգերը շատ գեղեցիկ են։

Պատարագ (Pat’arak) – Messa. Un servizio religioso cristiano, specialmente nella Chiesa apostolica armena.
Հայ եկեղեցում ամեն կիրակի պատարագ են անում։

Հիշատակի օր (Hishataki or) – Giorno della Memoria. Una giornata dedicata alla commemorazione di eventi o persone importanti nella storia di una nazione.
Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը շատ կարևոր է։

Concludendo, il vocabolario della storia e del patrimonio in armeno offre una ricca panoramica della cultura e delle tradizioni armene. Comprendere questi termini non solo migliorerà le vostre competenze linguistiche, ma vi permetterà anche di apprezzare meglio la profondità della storia armena. Continuate a esplorare e a imparare, e scoprirete sempre nuove sfaccettature di questa affascinante lingua e cultura.