İnsanların davranışlarını və hisslərini təsvir etmək üçün bir çox dil var. Bəzi hisslər və davranışlar isə xüsusilə maraqlıdır, çünki onlar insan münasibətlərinə və şəxsi inkişafımıza böyük təsir göstərir. Bu yazıda, azərbaycan dilində iki mühüm anlayışa – həsəd və pərəstişkar olmaq – diqqət yetirəcəyik. Bu anlayışların italyan dilindəki qarşılıqları invidia və ammirazionedir. Həmçinin, bu anlayışların dilimizdə və mədəniyyətimizdə necə təzahür etdiyini araşdıracağıq.
Həsəd (Invidia)
Həsəd – Birinin sahib olduğu bir şeyə görə qısqanclıq və ya narahatlıq hissi. Bu hiss, adətən, başqasının malik olduğu uğur, sərvət və ya xüsusiyyətlərə görə yaranır.
Onun nailiyyətlərinə görə ona həsəd aparırdım.
Qısqanclıq – Birinin başqasının üstünlüklərinə və ya əldə etdiyi şeylərə görə narahatlıq və ya paxıllıq hissi.
O, dostunun müvəffəqiyyətinə görə qısqanclıq hiss edirdi.
Narahatlıq – Bir vəziyyət və ya şəxs haqqında narahat olma və ya mənfi hisslər yaşama.
Onun yeni işə başlaması məndə narahatlıq yaratdı.
Həsədin Təsirləri
Həsəd hissi, insanların şəxsi və peşəkar həyatında mənfi təsirlər yarada bilər. Bu hiss, insanları bir-birindən uzaqlaşdırar və zərərli rəqabətə səbəb ola bilər. Həsəd, həmçinin, insanların özlərinə olan inamını azaldar və öz potensiallarını tam olaraq həyata keçirmələrinə mane olar.
Həsəd hissi, aramızda böyük bir uçurum yaratdı.
Rəqabət – Bir məqsədə çatmaq üçün başqaları ilə yarışma və mübarizə.
İşdəki rəqabət mənim motivasiyamı artırdı.
Potensial – Birinin malik olduğu qabiliyyət və ya imkanlar.
Onun böyük potensialı var, amma həsəd hissi onu istifadə etməyə mane olur.
Pərəstişkar Olmaq (Ammirazione)
Pərəstişkar olmaq – Birinə və ya bir şeyə yüksək hörmət və ya heyranlıq hissi. Bu hiss, adətən, birinin nailiyyətləri, xüsusiyyətləri və ya davranışlarına görə yaranır.
O, müəlliminə pərəstişkar idi və onun hər sözünə əməl edirdi.
Hörmət – Birinə və ya bir şeyə dəyər vermə və ya qiymətləndirmə hissi.
Onun çalışqanlığına görə ona böyük hörmət göstərirdim.
Heyranlıq – Birinin və ya bir şeyin təsir edici və ya möhtəşəm olduğunu düşünmə və ya hiss etmə.
Onun sənət əsərlərinə heyranlıq hissi bəsləyirdim.
Pərəstişkar Olmağın Təsirləri
Pərəstişkar olmaq hissi, insanların bir-birinə daha yaxınlaşmasına və sağlam münasibətlər qurmasına kömək edə bilər. Bu hiss, həmçinin, insanları daha yaxşıya doğru inkişaf etməyə və öz potensiallarını tam olaraq həyata keçirməyə təşviq edər. Pərəstişkar olmaq, insanların özlərinə olan inamını artırar və onları müsbət dəyişikliklərə doğru yönləndirər.
Onun pərəstişkar olmaq hissi, mənim özümü daha yaxşı hiss etməyimə səbəb oldu.
İnkişaf – Bir şeyin və ya birinin daha yaxşı hala gəlməsi və ya irəliləməsi prosesi.
Onunla olan dostluğum, mənim şəxsi inkişafıma kömək etdi.
İnam – Birinin özünə və ya başqasına güvən və ya etibar etmə hissi.
Ona olan inamım, mənim özümü daha güvənli hiss etməyimə səbəb oldu.
Həsəd və Pərəstişkar Olmağın Fərqləri
Həsəd və pərəstişkar olmaq hissləri arasında böyük fərqlər var. Həsəd, adətən, mənfi bir hissdir və insanların münasibətlərinə zərər verə bilər. Pərəstişkar olmaq isə daha müsbət bir hissdir və insanların bir-birinə dəstək olmasına və birlikdə inkişaf etməsinə kömək edə bilər.
Həsəd, insanların münasibətlərini zədələyə bilər, amma pərəstişkar olmaq, onları daha da yaxınlaşdırar.
Dəstək – Birinə yardım və ya kömək etmə və ya onun yanında olma hissi.
Onun hər zaman mənə dəstək olması, mənim üçün çox önəmlidir.
Birlik – Bir qrup və ya cəmiyyətin bir araya gəlməsi və bir məqsədə doğru birlikdə hərəkət etməsi.
Bizim birlik ruhumuz, hər zaman bizi güclü saxladı.
Zərər – Bir şeyin və ya birinin zədələnməsi və ya mənfi təsir alması.
Həsəd hissi, aramızdakı münasibətə böyük zərər verdi.
Həsəd Hissindən Qurtulmaq
Həsəd hissindən qurtulmaq üçün bir neçə üsul var. İlk növbədə, insanlar özlərinə daha çox fokuslanmalı və başqalarının uğurlarını öz uğurları kimi görməməlidirlər. Həmçinin, minnətdarlıq hissi inkişaf etdirmək və başqalarının uğurlarını təbrik etmək də həsəd hissini azalda bilər.
Minnətdarlıq hissi, həsədin azalmasına kömək edə bilər.
Minnətdarlıq – Birinə və ya bir şeyə görə dəyər vermə və təşəkkür etmə hissi.
Hər gün həyatımda olan şeylərə görə minnətdarlıq hissi bəsləyirəm.
Təbrik – Birinin uğurunu və ya nailiyyətini tanıma və ona xoş sözlər söyləmə.
Onun yeni işə başlamasını böyük bir təbriklə qeyd etdik.
Pərəstişkar Olmağı İnkişaf Etdirmək
Pərəstişkar olmaq hissini inkişaf etdirmək üçün insanların özlərindən daha yaxşı olanları təqdir etmələri və onların uğurlarını tanımaları vacibdir. Həmçinin, başqalarına qarşı hörmət və heyranlıq hissi bəsləmək də bu hissi gücləndirə bilər.
Onun uğurlarını təqdir etmək, mənim pərəstişkar olmaq hissimi artırdı.
Təqdir – Birinin və ya bir şeyin dəyərini və ya əhəmiyyətini tanıma və qiymətləndirmə.
Onun çalışqanlığını hər zaman təqdir edirdim.
Tanınma – Birinin və ya bir şeyin mövcudluğunu və ya uğurunu qəbul etmə və tanıma.
Onun səyləri, nəhayət ki, tanınma qazandı.
Nəticə olaraq, həsəd və pərəstişkar olmaq hissləri insanların davranışlarına və münasibətlərinə böyük təsir göstərir. Həsəd, adətən, mənfi bir hissdir və insanlara zərər verə bilər, lakin pərəstişkar olmaq daha müsbət bir hissdir və insanları bir-birinə dəstək olmağa və birlikdə inkişaf etməyə təşviq edir. Bu hissləri düzgün idarə etmək və müsbət istiqamətdə yönləndirmək, insanların şəxsi və peşəkar həyatında daha yaxşı nəticələr əldə etmələrinə kömək edə bilər.