मराठी शिकणाऱ्यांसाठी इतर (itar) आणि दुसरा (dusara) या दोन शब्दांमधील फरक समजून घेणे खूप महत्त्वाचे आहे. हे शब्द सारखेच वाटतात, पण त्यांचा वापर वेगवेगळ्या संदर्भात होतो. या लेखात आपण हे दोन शब्द कसे आणि कधी वापरायचे हे पाहू.

इतर (itar)

इतर हा शब्द इतर व्यक्ती, वस्तू किंवा गोष्टींचा उल्लेख करण्यासाठी वापरला जातो, जेणेकरून त्यांचा मुख्य गोष्टींपासून वेगळा उल्लेख होतो. याचा अर्थ “बाकीचे” किंवा “आणखी काही” असा होतो.

माझ्या इतर मित्रांना हे माहित नव्हते.

इतर शब्दाचा वापर साधारणतः अशा गोष्टींसाठी केला जातो ज्या मुख्य गोष्टींपासून वेगळ्या असतात पण त्याच वर्गातील असतात. उदा. “इतर विद्यार्थी”, “इतर पुस्तकं” इत्यादी.

इतर लोकांना हे समजले नाही.

दुसरा (dusara)

दुसरा हा शब्द विशेषतः “दुसरा क्रमांक” किंवा “आणखी एक” असा अर्थ देण्यासाठी वापरला जातो. याचा उपयोग काहीतरी वेगळं किंवा पुनरावृत्ती टाळण्यासाठी केला जातो.

माझ्याकडे दुसरा उपाय नाही.

दुसरा शब्दाचा उपयोग एकाच प्रकारच्या दोन गोष्टींपैकी एका गोष्टीचा उल्लेख करण्यासाठी केला जातो. उदा. “दुसरा कप”, “दुसरा पर्याय” इत्यादी.

तुला दुसरा मार्ग माहित आहे का?

इतर आणि दुसरा: वापराच्या उदाहरणांसह तुलना

आता आपण काही उदाहरणे पाहू, ज्यामुळे हे शब्द अधिक स्पष्ट होतील.

इतर:
त्याने इतर विद्यार्थ्यांना मदत केली.

दुसरा:
त्याने दुसरा विद्यार्थी निवडला.

इतर:
इतर कामे पूर्ण करायची आहेत.

दुसरा:
दुसरा प्रकल्प सुरू करायला हवा.

इतर:
इतर लोकांची मते विचारात घ्या.

दुसरा:
दुसरा पर्याय निवडा.

विविध संदर्भांमध्ये इतर आणि दुसरा यांचा वापर

इतर आणि दुसरा यांचा वापर वेगवेगळ्या संदर्भांमध्ये कसा केला जातो ते पाहू.

सामाजिक संदर्भ

इतर:
त्याने इतर लोकांसोबत चांगले वागावे.

दुसरा:
त्याने दुसरा मित्र निवडला.

शैक्षणिक संदर्भ

इतर:
इतर विद्यार्थ्यांनीही प्रकल्प पूर्ण केला.

दुसरा:
दुसरा अभ्यासक्रम निवडा.

व्यावसायिक संदर्भ

इतर:
इतर कर्मचारी वेळेवर आले.

दुसरा:
दुसरा प्रकल्प अधिक महत्त्वाचा आहे.

शब्दांच्या उपयोगातील सूक्ष्म फरक

इतर शब्दाचा वापर साधारणतः व्यापक संदर्भात केला जातो, जिथे एकाच वर्गातील अनेक गोष्टी असतात. उदाहरणार्थ:
इतर पर्यायांचा विचार केला पाहिजे.

याउलट, दुसरा शब्दाचा वापर विशिष्ट दुसऱ्या क्रमांकाच्या गोष्टीसाठी केला जातो. उदाहरणार्थ:
दुसरा पर्याय निवडा.

निष्कर्ष

इतर आणि दुसरा या दोन शब्दांचा योग्य वापर शिकणे महत्त्वाचे आहे. या लेखातील उदाहरणे आणि स्पष्टीकरणे तुम्हाला या शब्दांचा योग्य वापर समजून घेण्यास मदत करतील. भाषेतील सूक्ष्म फरक समजून घेतल्याने तुमचे मराठी अधिक समृद्ध होईल.

इतर आणि दुसरा या दोन शब्दांचा योग्य वापर करून तुम्ही तुमच्या मराठी भाषेतील कौशल्यांना अधिक परिपूर्ण बनवू शकता. नेहमी लक्षात ठेवा की भाषेतील सूक्ष्म फरक समजून घेणे आणि त्यांचा योग्य वापर करणे हेच एक उत्तम भाषा शिकणाऱ्या व्यक्तीचे लक्षण आहे.